Business teamwork concept
Nieuwe hervormingen in de zorg komen er voorlopig niet, wel verbeteringen. Dat staat in het dinsdag gepresenteerde regeerakkoord. In de zorgparagraaf worden de beloofde investeringen in de ouderenzorg bevestigd, maar is er ook aandacht voor preventie en gezondheidsbevordering, innovatie en de kwaliteit van leven.
Investeringen
Informateur Gerrit Zalm presenteerde dinsdagmiddag het nieuwe regeerakkoord Vertrouwen in de Toekomst aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib. Een flink deel is aan de zorg gewijd, met 6 pagina’s van de 68 bijna tien procent.
VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie beloven te investeren in ouderzorg. Voor de verpleeghuiszorg is structureel 2,1 miljard euro beschikbaar om te voldoen aan de nieuwe normen voor goede zorg, zoals die afgelopen jaar zijn vastgelegd in het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Met een deel van dat geld moeten personeelstekorten worden weggewerkt. De voorgenomen bezuiniging op de Wet langdurige zorg (Wlz) van 188 miljoen euro wordt teruggedraaid.
Maar de regeringspartijen willen ook dat de kwaliteit van zorg wordt verbeterd door een andere manier van werken en organiseren: kleinschalig, vraaggericht, innovatief, met minder regels en meer vertrouwen in de zorgprofessionals. Bestuurders worden daarop beoordeeld.
Om nieuwe werkwijzen, zoals e-health, te bevorderen wordt deze kabinetsperiode 40 miljoen euro beschikbaar gemaakt, daarna 5 miljoen per jaar.
Voor de uitvoering van het manifest ‘Waardig ouder worden’ is deze kabinetsperiode 180 miljoen euro beschikbaar, daarna 30 miljoen euro per jaar. Met gemeenten worden afspraken gemaakt over de ondersteuning van mantelzorgers en de aanpak – samen met maatschappelijke organisaties – van eenzaamheid.
Voor preventie en gezondheidsbevordering komt deze regeerperiode 170 miljoen euro beschikbaar gemaakt, daarna 20 miljoen per jaar. Er wordt een nationaal preventieakkoord gesloten met patiëntenorganisaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, sportverenigingen en -bonden, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De focus ligt op de aanpak van roken en overgewicht. De maatregelen die een nieuw kabinet neemt het gebied van preventie moeten wel “bewezen effectief zijn”.
Extra geld
De komende regeerperiode gaat er extra geld, 54 miljoen euro, naar de jeugdhulp, met name om gesignaleerde knelpunten in de jeugd-ggz aan te pakken. Er wordt 145 miljoen euro uitgetrokken voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning, met name om de administratieve lasten die deze met zich meebrengt te verlagen.
Het pgb blijft in alle zorgwetten verankerd. Momenteel lopen er verschillende initiatieven rondom persoonsvolgende bekostiging en een integraal pgb. “We wachten de resultaten af en nemen op basis daarvan maatregelen”, aldus de regeringspartijen hierover.
Besparingen
Een nieuw hoofdlijnenakkoord (2019-2022) voor de medisch specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg, huisartsen- en multidisciplinaire zorg en wijkverpleging moet een besparing van 1,9 miljard euro per jaar opleveren. Hoe dit concreet wordt ingevuld moet nog blijken. Als de uitgaven onverwacht hoger uitvallen, dan wordt het macrobeheersingsinstrument ingezet.
Net als het vorige kabinet, zet ook het nieuwe regeerakkoord in op de beweging van meer zorg van de tweede naar de eerste lijn en het voorkomen van onnodige zorg. Ook blijft een nieuw kabinet medisch specialisten oproepen om in loondienst te gaan in plaats van maatschappen te vormen binnen ziekenhuizen.
Scherpere inkoop en een herberekening van het geneesmiddelenvergoedingssysteem moeten leiden tot een besparing van ruim 460 miljoen euro per jaar op het medicijnbudget. In het afgelopen jaar is hiervoor al de aanzet gegeven. Zorgverzekeraars en ziekenhuizen mogen al samen gaan onderhandelen over medicijnen en Nederland gaat vaker proberen op Europees niveau te onderhandelen.
Zorgverzekeraars
Een nieuw kabinet wil ook iets doen aan de wildgroei van polissen bij zorgverzekeraars. Bij zorgverzekeraars moet niet alleen de prijs, maar ook kwaliteit centraal staan bij de zorginkoop.
De sleutel zit volgens de regeringspartijen in beide gevallen in transparantie. Enerzijds moet transparantie bij de zorgverzekeraars voorkomen dat zij dezelfde polissen aanbieden voor verschillende prijzen. Anderzijds moeten zowel zorgverzekeraars als zorgaanbieders opener zijn over de kosten van zorg.
Zoals onlangs al bekend werd is het eigen risico bevroren op 385 per jaar. Het niet verhogen van het eigen risico leidt wel tot hogere zorgpremies.
Ethiek
Aan medisch-ethische kwesties worden bijna twee hele pagina’s gewijd. Dat lijkt vooral een uiting van het complexe compromis dat tot stand is gekomen tussen D66 en de ChristenUnie. Op het gebied van euthanasie, donorregistratie en het gebruik van embryo’s worden geen grote besluiten genomen. Nieuw is alleen dat het wordt toegestaan om embryo’s te selecteren op geslacht, wanneer ouders een erfelijke ziekte dreigen over te dragen die specifiek voor een geslacht is.
Verder wordt vooral beloofd dat nieuwe ontwikkelingen op deze terreinen steeds zorgvuldig in overweging zullen worden genomen, rekening houdend met “vragen naar de medisch-wetenschappelijke noodzaak, de medisch-ethische dimensie en de bredere maatschappelijk-politieke afweging”.
