De sector heeft zeer wisselend gereageerd op het dinsdag gepresenteerde regeerakkoord. Waar zorgverzekeraars en farmaceuten er goed nieuws in zagen, voelen ziekenhuizen, thuiszorg en patiëntenverenigingen dat zij er bekaaid vanaf komen.
“De ziekenhuiszorg komt er in het nieuwe regeerakkoord niet goed vanaf”, constateert de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). In het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie is opgenomen dat er een nieuw hoofdlijnenakkoord komt voor de periode 2019-2022. Details van dat akkoord voor onder meer de ziekenhuiszorg werden niet genoemd, wel het doel: een besparing op de zorgkosten van 1,9 miljard euro.
De ziekenhuizen vinden dat een besparingsopdracht niet past bij de toenemende zorgvraag, onder meer door vergrijzing, en de stijgende kosten van geneesmiddelen. “De afgelopen jaren hebben de ziekenhuizen hard meegewerkt aan de beteugeling van de zorgkosten”, stelt de NVZ. “In crisistijd zijn gezamenlijke afspraken gemaakt over het beschikbare budget. De situatie is nu anders, de crisis is voorbij.”
Thuiszorg
De Branchevereniging Thuiszorg Nederland noemt het regeerakkoord “op alle punten teleurstellend” voor de zorg thuis. “Aan de ene kant wordt in het regeerakkoord veel waarde toegekend aan de zorg thuis, de kleinschalige zorg op maat in de directe omgeving van de zorgvragers en aan de andere kant wordt niet geïnvesteerd in de zorg thuis en zijn juist besparingen (lees bezuinigingen) aangekondigd.”
BTN wijst net als de ziekenhuizen op de vergrijzing als factor die de vraag naar zorg zal doen toenemen, maar de hervormingen van de afgelopen jaren zouden juist de vraag naar zorg thuis opdrijven. “Ziekenhuizen verkorten hun ligduur. De ggz en gehandicaptenzorg vermaatschappelijken hun zorg. Alle inspanningen van de afgelopen jaren zijn erop gericht om mensen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving te houden en institutionele zorg te beperken en te verkorten. BTN begrijpt dan ook niet dat het nieuwe kabinet fors wil investeren in de intramurale verpleeghuiszorg en tegelijkertijd geld wil besparen in de extramurale zorg (zorg thuis) zoals de wijkverpleging”, aldus de branchevereniging.
Dubbel
Actiz, de vereniging van werkgevers in de Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT) staat er dubbel in. Enerzijds is de vereniging blij met de investering van 2,1 miljard euro in de verpleeghuiszorg, anderzijds vreest zij voor wat de wijkverpleging te wachten staat. De wijkverpleging wordt immers net als de ziekenhuizen onderworpen aan een hoofdlijnenakkoord dat besparingen moet opleveren. “Eventuele bezuinigingen op de wijkverpleging vindt ActiZ onacceptabel”, zo laat de vereniging weten.
De zorgparagraaf geeft “tot op zekere hoogte de rust aan het front waarom we hebben gevraagd”, aldus Marcel Daniëls, voorzitter van de Federatie Medisch Specialisten. Hij is echter niet te spreken over het voornemen van het kabinet om de curatieve zorg een korting op te leggen van 1,9 miljard euro. In het licht van de toenemende zorgvraag noemt hij deze bezuiniging “niet realistisch”. De medisch specialisten willen met de nieuwe minister het gesprek aangaan. “Wat ons betreft wordt de groei van de curatieve zorgkosten gekoppeld aan de ontwikkeling van het nationaal inkomen; dit komt de houdbaarheid van ons zorgstelsel en de economie van Nederland ten goede.”
GGZ Nederland noemt het positief dat het kabinet zich uitspreekt om mensen met een psychische aandoening zo veel mogelijk mee te laten doen in de samenleving en stigmatisering tegen te gaan. “We helpen het kabinet hier graag bij. Het voornemen echter om via een hoofdlijnenakkoord 100 miljoen euro te willen bezuinigen op geestelijke gezondheidszorg gaat voorbij aan de investeringen die nodig zijn en de meerwaarde ervan voor mensen en de economie.”
Patiëntenorganisaties
Patiëntenorganisaties hebben het regeerakkoord evenmin met gejuich beantwoord. Patiëntenfederatie Nederland noemde de verhoging van de btw op geneesmiddelen, voeding en hulpmiddelen al een “tegenvaller voor zieken en gehandicapten”.
Ieder(in), de belangenvereniging van gehandicapten en chronisch zieken, is blij dat een nieuw kabinet de eigen bijdragen voor maatschappelijke ondersteuning wil verlagen. Toch maakt de organisatie zich ook zorgen. “Het kabinet wil dat mensen thuis kunnen blijven wonen en meedoen aan de samenleving. Dan moet je niet 100 miljoen bezuinigen op de wijkverpleging en nog eens 100 miljoen op de ggz. Want we zien nu al dat veel mensen geen passende zorg krijgen”, zegt Illya Soffer, directeur van Ieder(in). “Verder zien we dat het kabinet veel investeert in de ouderenzorg. Dat staat in schril contrast met de zorg voor kinderen en jongeren met een beperking.”
Zorgverzekeraars
Voor positieve geluiden moeten de regeringspartijen bij de zorgverzekeraars zijn. “De coalitie kiest voor vernieuwing binnen het zorgstelsel”, schrijft Zorgverzekeraars Nederland in een reactie. “Dit sluit goed aan bij de Ambitie 2025 die zorgverzekeraars onlangs presenteerden.”
ZN verwijst hiermee specifiek naar het voornemen om via een nieuw hoofdlijnenakkoord 1,9 miljard euro te besparen. “ZN pleit ervoor om de persoon centraal te stellen bij de organisatie van de zorg. Dit vraagt om een integrale aanpak met alle sectoren waarbij kostenbeheersing hand in hand moet gaan met vernieuwing en verbetering van de zorg”, aldus de verzekeraars.
Ook farmaceuten zijn blij dat er een nieuw hoofdlijnenakkoord komt. De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (voorheen Nefarma) gaat in haar reactie voorbij aan het regeringsplan om via onderhandelingen ook 480 miljoen te besparen op medicijnen. In plaats daarvan ziet voorzitter Gerard Schouw het regeerakkoord als een “uitgestoken hand” naar de industrie. “Tijdens de presentatie van het regeerakkoord is door de onderhandelaars het belang van samenwerking nadrukkelijk onderstreept”, zegt hij. “Daarom: it takes two to tango en mijn balboekje is nog niet vol.”
Voorzichtig positief
Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN) is “voorzichtig positief” over de plannen. De ambitie van de vier coalitiepartijen om uitkomstindicatoren centraal te stellen en de kwaliteit van het zorgaanbod voor verzekerden beter inzichtelijk te maken, noemt ZKN “goede maatregelen waardoor hopelijk echt werk gemaakt gaat worden van transparantie en hogere kwaliteit van zorg”. Directeur Paulette Timmerman: “De ambitie van onze nieuwe regering sluit aan bij de belangrijke speerpunten van ZKN: transparantie in kwaliteit van zorg en meer aandacht voor kwaliteit in het inkoopproces.”
