Minister Bruno Bruins van Medische Zorg wil niet tot 1 juli wachten op de resultaten van de schrapsessies die actiecomité Het Roer Moet Om en de organisatie van zorgprofessionals VvAA zijn gestart om de bureaucratische lastendruk in de zorg te verminderen. Als het Bruins ligt komen de initiatiefnemers voor 1 maart al met concrete voorstellen.
“Dat hoeft niet met een rapport, maar kan in een gesprek met een kop koffie”, aldus Bruins, die in Utrecht het startschot gaf voor de eerste schrapsessie, waar zo’n tweehonderd professionals op af waren gekomen.
Bruins schaarde zich in Utrecht vierkant achter het ontregel-initiatief. “Geef aan waar u tegen aan loopt en waar ik zaken vlot kan trekken. Mijn deur staat voor u open. Zonder u is de zorg nergens. We zijn het allemaal over één ding eens; u bent te veel tijd kwijt aan de papierberg. Dat gaat ten koste van de lol in het werk en de aandacht voor patiënten. En het is natuurlijk ook een vorm van verspilling van tijd, mensen en geld. Dat moet anders. Maar papier is niet alleen geduldig, maar ook hardnekkig.”
Vertrouwen
Die hardnekkigheid hangt volgens Bruins samen met een gebrek aan onderling vertrouwen. Wil het ontregel-initiatief slagen dan is vertrouwen volgens Bruins essentieel. “Er is te lang naar elkaar gewezen om de overbodige bureaucratie op te lossen. Maar het ligt niet aan de één of de ander. We hebben de papierberg samen gebouwd en we kunnen hem alleen samen kleiner maken. Dat betekent soms over eigen schaduw heen stappen. Elke lijstje was ooit ergens goed voor. Afscheid nemen van eigen regeltjes doet soms pijn, maar het moet wel als we meters willen maken.”
‘Achter de komma’
Het goede voorbeeld is wat de minister betreft gegeven door de huisartsenzorg. Op initiatief van Het Roer Moet Om zijn professionals, branchevereniging, zorgverzekeraars en inspectie om de tafel gaan zitten om te kijken welke regels overbodig zijn. “De kern van het verhaal is: leg kwaliteitsbewaking primair bij de professionals en stap van indicatoren die niks zeggen over kwaliteit”, aldus voorzitter Ella Kalsbeek van de Landelijke Huisartsenvereniging (LHV).
Kalsbeek had ook een waarschuwing. “Laat beslissingen niet over aan anderen. En pas op dat je niet gaat verzanden. Voor je het weet wordt een voorstel tot drie decimalen achter de komma doorgerekend en zit je in een zelfde proces als waar je uit weg wilde komen.”
Veel partijen
Bestuursvoorzitter Ruben Wenselaar van zorgverzekeraar Menzis sloot zich bij deze boodschap aan. “Zo’n tafel waar iedereen aan zit met dezelfde intentie is goed, maar tegelijkertijd is die tafel erg groot. Er zijn heel veel partijen betrokken met allemaal een gerechtvaardigd belang als het gaat om regels en regelgeving. Dat is illustratief voor de situatie in de zorg. We voelen allemaal het belang om regels af te schaffen die nergens toe leiden, maar het polariseert soms ook en dat voelt ongemakkelijk.”
Risico
Daarnaast merkte Wenselaar op dat de regeldrift in de zorg deel uitmaakt van een bredere tendens in de samenleving. “We moeten ook kijken naar de mechanismen die leiden tot al die regels. Er is in Nederland een tendens waarbij we geen enkel risico meer accepteren. Dan krijg je regels, mensen en instituties die dat gaan bewaken. Dus we moeten ook kijken hoe we voorkomen dat wat we schrappen over twee jaar weer terug is.”
Deze bedenkingen mogen wat minister Bruins betreft geen beletsel zijn om het mes in de regels te zetten. “Nu is het tijd voor de volgende stap. Er gaat vanaf vandaag echt geschrapt worden, niet een beetje, maar radicaal.”
Stappenplan
Om resultaat te boeken hebben de initiatiefnemers een ‘schrap- en verbeterplan van (Ont)Regel de Zorg’ opgesteld dat vijf stappen telt. Stap 1 is de tijdsbesteding aan administratie te halveren. Met het oog hierop zou iedere regel op noodzaak, werking en doelmatigheid beoordeeld moeten worden. Lopende kwaliteits- en registratieprocessen zouden in de ijskast moeten tot via deze methodiek gevalideerd zijn. Om ruimte te geven zouden toezichthouders, overheid en financiers zorgverleners en zorginstellingen moeten ontheffen van de continue druk te voldoen aan wet- en regelgeving. Tot slot moeten er per beroepsgroep afspraken worden vastgelegd in zorgakkoorden.
