De opkomst van private zorgbureaus leidt ertoe dat de zorg op termijn duurder wordt. De toegang tot de zorg voor de meest kwetsbaren kan daardoor onder druk komen te staan. Daarvoor waarschuwt zorgeconoom Xander Koolman in een vandaag verschenen rapport.
Het gaat om zorgaanbieders die geen contract hebben afgesloten met zorgverzekeraars, dat zijn vaak psychologen en psychiaters of thuishulporganisaties. Zorgverzekeraar vergoeden de zorg die zij leveren meestal voor 75 procent. De patiënt betaalt de rest uit eigen zak.
Duurdere zorg
Uit het rapport van Koolman, directeur van het Talma Zorgprogramma van de Vrije Universiteit, blijkt bijvoorbeeld dat in 2014 2,8 procent van alle ggz-aanbieders zonder overeenkomst met de zorgverzekeraar werkte. In 2016 is dat gestegen naar 5 procent van alle psychologen een psychiaters.
Het effect is volgens Koolman “dat de niet-gecontracteerden met name patiënten krijgen uit het rijkere, beter opgeleide deel van de samenleving, waardoor de verschillen in toegang tot de geestelijke gezondheidszorg tussen hogere en lagere sociaal-economische status verder toenemen”, zo citeert Trouw uit het rapport.
Uit Koolmans studie blijkt ook dat thuishulpbureaus zonder contract veel duurder zijn dan thuishulpen die wel zijn aangesloten bij een zorgverzekeraar. Per patiënt besteden ze 2,7 procent zoveel tijd en zijn ze 2,5 keer zo duur.
Comfortzorg
Zorgverzekeraars Zilveren Kruis en Menzis bevestigen tegenover Trouw dat de vrije wijkverpleegkundigen en verzorgers voor vergelijkbare patiënten meer uren declareren. Dit komt doordat zij meer comfortzorg leveren, ofwel vaker ook een praatje maken en een kop koffie drinken met de cliënt. Deze comfortzorg, die dus ook voor een groot door zorgverzekeraars wordt vergoed, leidt tot stijgende zorgkosten en zet de zorgverzekeringspremies op termijn onder druk.
Op termijn zal zorg daardoor minder toegankelijk worden voor mensen met minder geld, zegt Koolman ook tegenover de NOS. “Het feit dat steeds meer hoogopgeleiden kiezen voor particuliere zorgbureaus, betekent niet dat er meer ruimte voor patiënten komt bij organisaties die wel zijn aangesloten bij een zorgverzekeraar. Er is veel latente vraag naar zorg. Als je alle deuren zou openzetten, zou de zorg enorm groeien.”
Een oplossing voor het probleem ligt niet voor de hand. “De zorgverzekeraar wil de premie zo laag mogelijk houden en de zorgverlener wil het beste voor de patiënt. Die wensen zijn beide legitiem, maar liggen heel ver uit elkaar. De partijen moeten verbinding zoeken, maar dat is heel lastig.”
