Bestuursvoorzitter Peter van der Meer van het Albert Schweitzer ziekenhuis (ASz) ziet het verlagen van de omzet van het ziekenhuis als zijn ultieme doel. Voor hem weegt het zwaarder of een patiënt beter wordt van de manier waarop het ziekenhuis zorg verleent en van het invoeren van vernieuwingen. Dit zei hij tijdens het Skipr-congres Strategische procesinnovatie.
Het ASz streeft ernaar om tot de meest innovatieve ziekenhuizen van Nederland te behoren in 2020. Het ziekenhuis met locaties in Dordrecht, Zwijndrecht en Sliedrecht, is volgens Van der Meer bezig met de omslag naar het bieden van zorg aan patiënten thuis, zodat niet per se elke patiënt naar het ziekenhuis hoeft voor een behandeling. Het ASz heeft een Transmuraal Team, waarin gespecialiseerde verpleegkundigen patiënten thuis behandelen. Hierdoor kan opname in een ziekenhuis korter duren of zelfs voorkomen worden.
Als het gaat om zorg op afstand ziet Van der Meer wel wat in de telemonitoringdienst van FocusCura voor mensen met COPD. Deze patiënten, voor wie een ziekenhuisbezoek een enorme opgave kan zijn, krijgen hun behandeling grotendeels thuis. De bestuursvoorzitter erkent dat zorg op afstand voor COPD-patiënten ingrijpend zou zijn voor het ASz: “Chronische zorg is verantwoordelijk voor 40 procent van onze omzet. Die omzet staat op het spel als we chronische patiënten niet meer naar het ziekenhuis laten komen. Dat is lastig, maar tegelijkertijd zou het wel heel goed zijn voor de patiënt als hij niet vaak naar het ziekenhuis hoeft.”
Mammografie
Het ASz voert al langer vernieuwingen door in het belang van de patiënt, ook al kost die vernieuwing omzet. Een voorbeeld hiervan is de verandering in werkwijze van de borstkankerpoli Breast Clinic. Voorheen vertelde de chirurg aan de patiënt de uitslag van een röntgenfoto of scan in plaats van de maker ervan, de radioloog. De reden hiervoor is dat er vroeger nog geen mammografie beschikbaar was en de enige manier om een zwelling in de borst aan te pakken, was door deze operatief te verwijderen en daarna te bekijken wat eruit was gekomen.
Toen de mammografie werd geïntroduceerd, werd het mogelijk om in het behandeltraject de radioloog als poortspecialist in te zetten. In de nieuwe aanpak praat de radioloog met de patiënt over de uitslag. De chirurg wordt er pas bij betrokken als de patiënt een negatieve uitslag krijgt en behandeld moet worden. Het heeft geleid tot minder kosten en minder polibezoeken. Patiënten krijgen dezelfde dag nog de uitslag en kunnen, als zij borstkanker blijken te hebben, snel worden behandeld.
Een nadelig gevolg van het schrappen van een tussenstap is dat dit heeft geleid tot minder omzet voor de chirurgen. Toch heeft het ziekenhuis de werkwijze vijftien jaar geleden ingevoerd en zijn volgens Van der Meer achteraf gezien zowel de chirurgen als de radiologen blij met deze in zijn ogen “uitstekende procesinnovatie”.
Broodroof
Innovatieve werkwijzen worden in ziekenhuizen vaak in de kiem gesmoord omdat deze “broodroof” tot gevolg hebben. Want als een ziekenhuis de werkwijze vereenvoudigt, kan dit leiden tot minder omzet voor de organisatie en medisch specialisten. Dit is voor Van der Meer niet een reden om alles maar bij het oude te laten. “Waarom werken we in de zorg? Niet om meer lollies te verkopen, maar vanuit de intrinsieke motivatie om goede zorg aan patiënten te leveren.”
Om de kwaliteit van zorg te verbeteren, moeten ziekenhuizen toe naar superspecialisatie, vindt Van der Meer. Het feit dat alle Nederlandse ziekenhuizen borstkankeroperaties uitvoeren, noemt hij “schandalig”. Zijn ambitie voor het ASz is om van driehonderd borstkankeroperaties nu naar duizend of zelfs naar tweeduizend borstkankeroperaties in de toekomst te gaan.
Tegelijkertijd blijkt uit zijn verhaal dat het ASz meedoet aan de productiedrang van ziekenhuizen. Zo voert het ziekenhuis eierstokoperaties uit, net als alle andere ziekenhuizen in Nederland. “Wij doen tien eierstokoperaties, omdat tien het minimum is om aan de eisen voor goede zorg te voldoen.”
Afdeling innovatie
Het ASz heeft sinds ongeveer een jaar een afdeling innovatie, die rechtstreeks verantwoording aflegt aan de raad van bestuur. Van der Meer is zo een groot voorstander van innovatie dat hij de innovatiemanager, die aan het hoofd staat van de afdeling innovatie, een onbegrensd budget heeft toegekend. De innovatiemanager geeft volgens hem niet limietloos geld uit maar schaft nuttige dingen aan, zoals 3D-brillen waarmee dialysepatiënten tijdens het aanprikken kunnen worden afgeleid met een multi-zintuiglijke ervaring. Hierdoor ervaren zij minder pijn en stress.
Bekijk hier het interview met Peter van de Meer tijdens het congres Strategische procesinnovatie:
