Voor de steeds omvangrijkere berg administratieve lastendruk in de zorg zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Zo hebben sommige organisaties belang bij veel regels, zoals toezichthouders en zorgverzekeraars. Ook speelt het wantrouwen jegens zorgverleners een rol.
Dit zegt Edwin Brugman, directeur van de VvAA, in het februarinummer van Skipr magazine. Zorgverzekeraars en toezichthouders kunnen zich positioneren door te wijzen op wat er beter kan in de sector. Zij hameren de afgelopen jaren dan ook op wat er mis gaat in de zorg in Nederland, die volgens Brugman juist van een heel hoog niveau is. “Maar door te pleiten voor betere zorg, suggereren toezichthouders en verzekeraars dat deze niet goed is.”
Consultants en ICT-bedrijven hebben een financieel belang bij meer en ingewikkelde regels, zodat zij diensten en oplossingen kunnen aanbieden voor veel geld. Tegelijkertijd maken zij de problemen volgens Brugman groter: “Kijk eens naar de ICT: er zijn in feite twee grote leveranciers die vrijwel de hele ziekenhuismarkt bedienen, maar het lukt ze niet om de EPD’s van ziekenhuizen met elkaar te laten communiceren”.
Wantrouwen
Wat volgens Brugman ook een rol speelt in de toenemende administratieve lastendruk is wantrouwen. “Natuurlijk moeten artsen verantwoording afleggen over hun handelen, maar het is inmiddels doorgeslagen.” Ella Kalsbeek, voorzitter van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), vult aan: “Niemand maakt expres een medische fout. Protocollen vanuit de beroepsgroep zelf kunnen helpen de kans op fouten zoveel mogelijk tegen te gaan, meer regels helpen daar niet bij”.
Zorgprofessionals zijn alle registraties en formulieren al langer zat, maar pas sinds kort lijkt het erop dat er echt actie tegen wordt ondernomen. De aanleiding is het manifest van vijftien huisartsen in het voorjaar van 2015, die onder de naam Het Roer Moet Om (HRMO) ageerden tegen “de grenzeloze verzameldrift van nutteloze data”. Drie jaar later zijn zorgverleners, van de eerste lijn via de ggz tot de medisch specialisten, in schrapsessies gaan praten met onder andere zorgverzekeraars en toezichthouders, bij de VvAA in Utrecht. De concrete voorstellen die hieruit voortkomen, presenteert de VvAA aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in maart.
Het terugdringen van de regelgekte (dixit GGZ Nederland) is nodig zodat artsen meer tijd kunnen besteden aan de patiënt. Om hen hiertoe in staat te stellen, moet er dringend iets gebeuren, vindt VvAA-directeur Brugman. Hij pleit voor een gesprek over de mate van veiligheid of controle die de samenleving verwacht van de zorg. “Morgen artsen fouten maken? Of willen we dat de standaard defensive medicine wordt?” Met defensive medicine wordt bedoeld het aanbevelen van behandelingen die niet noodzakelijkerwijs de beste keuze voor de patiënt zijn, maar erop gericht zijn om artsen in te dekken tegen eventuele klachten.
Toekomst
Volgens Toosje Valkenburg, één van de initiatiefnemers van HRMO, is er een gesprek nodig over de onderliggende redenen voor de controledwang in de zorg. Dit gesprek moet vervolgens ook gaan over de toekomst van de huisartsengeneeskunde. HRMO en de VvAA willen hierover dit jaar nog een congres organiseren.
Lees het coververhaal over administratieve lasten in Skipr magazine 2/3, februari 2018.
