Haal de diagnostiek uit de tweedelijns DBC’s, zet in op andere professionals in de wijknetwerken en dwing indien nodig concentratie af – via zorginkoop of overheidsregulering. Dat zijn enkele concrete maatregelen van de taskforce ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’ om de zorgkosten in toom te houden.
Dat is hard nodig. De uitgaven aan zorg groeien de komende jaren twee keer zo hard als de groei van de economie. Nu bedragen de kosten aan zorg gemiddeld ongeveer 5700 euro per volwassene per jaar. Over drie jaar zal dat ongeveer 7000 euro zijn. Op de ingezette weg kunnen we niet doorgaan, vindt minister Bruno Bruins. Hij gaf de taskforce ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’ de opdracht om handen en voeten te geven aan de transformaties in de zorg. Hun rapport, dat deze week naar de Tweede Kamer is gestuurd, moet de basis vormen voor de besprekingen over een nieuw Hoofdlijnenakkoord.
Wat en hoe
Het werkelijk aanpakken van de kosten gaat veel verder dan substitutie van de tweede naar de eerste lijn, zo stellen de makers van het rapport. Alle partijen moeten streven naar integrale zorg, en dat niet alleen met de mond belijden, aldus de taskforce. Het biedt daarom een aantal concrete bouwstenen voor de sector – op nationaal en regionaal niveau. Het veel meer inzetten van andere professionals in de wijknetwerken is een voorbeeld van zo’n bouwsteen, net als het aanbieden van eenvoudige orthopedische, dermatologische of oogheelkundige ingrepen in focusklinieken. Het aanstellen van casemanagers dementie en paramedie wordt genoemd. Het instellen van meerjarencontracten met daarin opgenomen transformatiegelden. En de opstellers van het rapport wijzen op het beheersbaar houden van de premieontwikkeling.
Het gaat dus om het ‘wat’ en om het ‘hoe’: wat moet er geregeld worden om het doel te bereiken en hoe krijgen we dat voor elkaar en wat is daarvoor nodig?
Drie gebieden
De taskforce ziet maatregelen op drie gebieden: bekostiging, regulering en toezicht. Op het gebied van bekostiging noemt het rapport innovatieve contractvormen om transformatie te ondersteunen en te stimuleren. Te denken valt aan vaste bedragen per patiënt of patiëntgroep, gecombineerd met het meten van zorguitkomsten. Het bekostigen van projecten als Samen Beslissen kan dure vervolgzorg ook voorkomen. Daarnaast moet er in contractering altijd aandacht zijn voor ehealth en digitale toepassingen om zorgkosten te verlagen.
De opstellers van het rapport pleiten er voor om diagnostiek in de tweede lijn uit de DBC’s te halen en – vergelijkbaar met de eerste lijn – onder unanieme NZa-tarieven te laten vallen. Dit bevordert de transparantie en kan de enorme prijsverschilen tegengaan. De taskforce ziet ook besparingsmogelijkheden in de concentratie van zorg, bijvoorbeeld in de aanschaf van dure apparatuur. Als zorgverzekeraars daar met hun inkoopbeleid niet op kunnen sturen, dan legt de taskforce de bal bij de overheid. Die kan de capaciteit regulieren door bepaalde zorgvormen en zorgvoorzieningen aan een vergunningsplicht te onderwer¬pen zoals deWet op bijzondere medische verrichtingen (Wbmv). De overheid gaat verkennen waar dat nodig of wenselijk is.
Ook de IGJ en het Zorginstituut moeten zich in hun toezicht meer richten op de juiste zorg op de juiste plek – en het Zorginstituut gaat dat de komende periode waarschijnlijk ook doen in het aanpassen van het toetsingskader. De taskforce geeft hen echter geen concrete handvaten hoe ze dit moeten doen.
Taskforce
De taskforce bestaat uit onafhankelijke experts uit het veld. In de groep zitten mensen als Olivier Gerrits, directeur zorginkoop van Zilveren Kruis, Joris van Eijk, directeur zorg van Menzis, John Kauffeld, bestuurder van Espria, Willem de Boer, managing director van de MC Groep en Heleen Post, manager bij Patiëntenfederatie Nederland. Voorzitter is Bas van den Dungen, directeur-generaal curatieve zorg bij het ministerie van VWS.
