Mark van Houdenhoven, bestuursvoorzitter van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, stoort zich aan de rol van detacheringsbureaus in de zorg nu er sprake is van krapte op de arbeidsmarkt. Zij lokken goed opgeleide medewerkers weg bij het ziekenhuis om ze duurder aan te bieden bij een ander ziekenhuis, schrijft hij in een column in NRC Handelsblad. “Daarmee plaatsen ze de beslissers voor het blok.”
Vooral in de ziekenhuizen loopt het tekort aan medewerkers inmiddels op, ziet Van Houdenhoven. Dit geldt met name voor zeer specialistische functies zoals IC-verpleegkundigen, operatieassistenten, en anesthesiemedewerkers. Als gevolg van het tekort halen ziekenhuizen momenteel volgens de bestuursvoorzitter “overal de noodscenario’s uit de kast”, bijvoorbeeld door salarissen boven de geldende norm in ziekenhuizen aan te bieden.
Van Houdenhoven snapt dat mensen “bezwijken” voor mooie aanbiedingen, maar zegt zich te storen aan de rol die detacheerders hierin spelen. “Want”, stelt hij, “zij lokken deze goed opgeleide medewerkers weg bij het ziekenhuis om ze duurder aan te bieden bij een ander ziekenhuis. Daarmee plaatsen ze de beslissers voor het blok. U heeft een tekort dat snel moet worden opgevuld? En u wilt u goed personeel? Dan zult u extra moeten dokken – want zo werkt de markt.”
Probleem
Detacheringsbureaus creëren volgens Van Houdenhoven het probleem “door mensen om financiële redenen weg te halen – waarna zij diezelfde mensen voor veel geld aanbieden als oplossing voor het door hen geschapen probleem”. De personeelskosten voor deze specialistische functies schieten hierdoor soms met de helft omhoog, aldus de bestuursvoorzitter. “Geld dat we hard nodig hebben voor de zorg, en voor de ontwikkeling van onze medewerkers. Terwijl wij juist samen met de medewerkers steeds meer en betere zorg leveren voor minder geld, gaat dat extra geld naar commerciële bureaus die op geen enkele manier de zorg beter maken.”
Van Houdenhoven steekt in zijn betoog in NRC ook de hand in eigen boezem. “Ziekenhuisbestuurders hebben de afgelopen jaren minder tijd en geld uitgetrokken voor vervolgopleidingen. En we hebben de medewerkers terugkijkend niet altijd de waardering gegeven die ze verdienden. We waren te veel bezig met productiviteit, bouwen, besturen terwijl de basis de aandacht ook nodig had. Wij moeten het werken in de zorg aantrekkelijker maken, opdat medewerkers de ruimte krijgen zich te blijven ontwikkelen. Want als alles slechts wordt uitgedrukt in meer productiviteit is het wachten op de volgende die vertrekt.”
Flexibiliteit
Als oplossing noemt Van Houdenhoven meer flexibiliteit in de regio. “Geef medewerkers gegarandeerd de mogelijkheid om verder te groeien in interessante functies, ook als dat op een andere, nabije IC is of de ambulancedienst. Bied ze meteen aan dat ze terug kunnen komen. Schep hier een regionaal opleidingsbudget voor ook samen met bijvoorbeeld de thuiszorg. Creatiever en flexibeler dient het credo te zijn. Ik besteed liever een deel van die 50 procent extra kosten aan de eigen medewerkers dan aan detacheringsbureaus.”
Van Houdenhoven: “Wij bestuurders zijn aan zet. Detacheringsbureaus kunnen dan hun natuurlijke rol vervullen bij tijdelijke capaciteitsvragen. Maar ze mogen niet uitsluitend kiezen voor de lusten. En de ziekenhuizen opzadelen met de lasten. En wie weet is een andere mogelijke oplossing om daarnaast gewoon te besluiten niet meer in zee te gaan met deze bureaus voor structurele capaciteitsvragen. Dan droogt het vanzelf op.”
