Eén op de drie Nederlanders (28 procent) weet niet dat actieve toestemming nodig is voor de digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens. Slechts een krappe meerderheid van de ondervraagden weet dat ze hier zelf toestemming voor moet geven. Nog eens één op de vijf (21 procent) zegt niet te weten of ze hun huisarts en apotheek al dan niet toestemming hebben gegeven.
Eén en ander blijkt uit onderzoek van Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) onder ruim 500 Nederlanders. Om burgers te helpen bij de opt in-procedure is VZVZ de campagne volgjezorg.nl begonnen. Via de bijhorende website kunnen Nederlanders makkelijk toestemming verlenen. VZVZ beheert het Landelijk Schakelpunt (LSP). VZVZ zorgt ervoor dat de uitwisseling van medische gegevens via dit digitale doorgeefluik technisch en organisatorisch goed verloopt.
Voordelen
Ondanks het feit dat een grote groep Nederlanders niet goed op de hoogte is van de opt in-procedure is er volgens VZVZ een groot draagvlak voor het digitaal uitwisselen van medische gegevens. Eerder onderzoek leert dat 84 procent tot 89 procent zegt toestemming te willen geven wanneer de zorgverlener daar om vraagt. Negen van de tien ondervraagden geeft aan dat het belangrijk is dat gegevens worden uitgewisseld. Ze zien vooral praktische voordelen: ze verwachten betere zorg en minder fouten in bijvoorbeeld het voorschrijven van medicatie.
Grip
VZVZ noemt het “opvallend” dat veel Nederlanders niet weten of ze hun huisarts en apotheek wel of geen toestemming hebben gegeven. Het uitwisselen van medische gegevens tussen huisarts, apotheek of medisch specialist, kan alleen als men hiervoor zelf toestemming geeft bij de zorgaanbieder. Met een nieuw kanaal in de vorm van de website volgjezorg.nl wil VZVZ onduidelijkheid rond het verlenen van toestemming de wereld uithelpen en burgers meer grip geven op de eigen zorg. Via de website kunnen burgers zien welke zorgaanbieders hun medische gegevens hebben gedeeld en tevens hun toestemming regelen.
Actieve houding
De Patiëntenfederatie probeert zorgverleners al langer tot een actieve houding te bewegen om toestemmingen te verkrijgen. Patiënten geven eerder toestemming als het hen in een gesprek gevraagd wordt dan wanneer dat schriftelijk gebeurt, zo leert de praktijk. Transparantie over de gegeven toestemming en wie de gegevens inziet is cruciaal. Patiënten vinden het benaderen van het portaal van VZVZ omslachtig en moeilijk.
Privacy
Het delen van de medische gegevens gaat via het Landelijk Schakelpunt (LSP). Dit is een veilig en betrouwbaar netwerk, zo benadrukt VZVZ. De huisarts, apotheek en medisch specialist kunnen hun computer aansluiten op dit Landelijk Schakelpunt en de medische gegevens bekijken met een beveiligde pas en pincode. Mensen kunnen zelf een melding instellen: als een zorgverlener hun gegevens beschikbaar heeft gesteld of bekeken, krijgen ze direct een e-mail. Hoewel de privacy van de gegevensuitwisseling volgens VZVZ is geborgd, maakt een derde van de Nederlanders zich zorgen over de privacy