Der Hausarzt 14/12 (Politik) Zwei Holzfiguren mit Lupe und 50-Eurocent-Münze Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Nog altijd zijn er veel onzekerheden en worden er fouten gemaakt met persoonsgebonden budgetten (pgb). Daar is 1,7 miljard euro mee gemoeid. Daarom hebben accountants geen goedkeurende verklaring kunnen afgeven aan de betrokken regionale zorgkantoren. Dat blijkt uit het jaarlijkse rapport Uitvoering Wet Langdurige Zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
De NZa constateert dat de zorgkantoren zich inspannen om misbruik en oneigenlijk gebruik van pgb’s in de langdurige zorg te signaleren en bestrijden. Het overgrote deel van de zorguitgaven, zo’n 19,8 miljard euro, is dan ook rechtmatig. Bovendien wordt de onzekerheid rondom de pgb’s veroorzaakt door landelijke problematiek die deels buiten de invloedssfeer van de zorgkantoren ligt, met name bij uitkeringsinstantie SVB.
Toch verwacht de NZa dat de zorgkantoren een rol blijven spelen bij de oplossing van de problemen. In de ontwikkeling en in gebruik name van het portaal PGB 2.0 ziet de Zorgautoriteit hiervoor kansen. Overigens is het nieuwe pgb-portaal vooralsnog in een testfase en concludeerde het Bureau ICT-toetsing (BIT) in november 2018 dat het geldverslindende PGB 2.0 nog aan alle kanten rammelde.
Ontoereikende zorg
Verder heeft de NZa in 2017 en 2018 verschillende signalen gekregen dat bepaalde uitvoeringsprocessen bij zorgkantoren niet goed verlopen. “Het gaat voorbeeld om de aanlevering van de gegevens van een (nieuwe) cliënt door zorgkantoren aan het CAK. Op basis van die gegevens stelt het CAK de eigen bijdrage vast en int die bij de cliënt. Dit liep niet goed en dit heeft tot gevolg gehad dat de betreffende cliënten stapelfacturen kregen.”
Volgens de zorgwaakhond werken de zorgkantoren aan een oplossingen. Echter, “deze en andere signalen zijn voor ons reden om in 2019 extra aandacht te geven in ons toezicht aan de interne beheersing bij zorgkantoren”, zo is in de rapportage te lezen.
Tot slot ziet de NZa nog te veel gevallen waarbij ontoereikende zorg wordt geleverd. “De kwetsbare Wlz-doelgroep moet hiertegen worden beschermd”, stelt de NZa. Hierin ziet de Zorgautoriteit ook een rol voor zichzelf weggelegd. “Wij zetten ons actief in voor een goed werkend pgb-systeem, waarmee onder andere de budgethouder en het zorgkantoor zijn taken en verantwoordelijkheden op een juiste wijze kunnen uitvoeren. Wij pakken onze rol in de ‘agenda pgb’ van VWS, in samenwerking met onze ketenpartijen. Bovendien ontplooit de NZa haar toezichtactiviteiten verder op de professionele pgb-zorgaanbieders.”
Wachtlijsten
Het algemene beeld van de uitvoering van de Wlz is dat de zorg goed toegankelijk is. 99,26 procent van de mensen met een Wlz-indicatie krijgt Wlz-zorg. Tegelijkertijd zijn er ook wachtlijsten. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen actief en niet-actief wachtenden; en wachtenden met en zonder zorg. Volgens de NZa hebben de zorgkantoren de wachtenden zonder zorg (0,74 procent van alle mensen met een Wlz-indicatie) goed in beeld.
Tocht verwacht de NZa ook hier een grotere inspanning van de zorgkantoren. “De wachtlijsten laten zien dat er wel fricties zijn tussen zorgvraag en zorgaanbod (passende zorg)”, stelt de Zorgautoriteit. (..) Wij verwachten van de zorgkantoren dat zij het verschil tussen zorgvraag en zorgaanbod nog scherper in beeld krijgen, dit beeld actueel houden en continu naar oplossingen zoeken voor (nieuwe) groepen en individuele cliënten die geen passende plek vinden. Dit is vooral een opgave voor zorgkantoren met relatief veel wachtenden (zorgkantoren CZ, DSW, VGZ, Zilveren Kruis en Zorg en Zekerheid). Van deze zorgkantoren is het aandeel wachtenden van alle Wlz-geïndiceerden in hun regio’s rond of boven het landelijk gemiddelde.”
Verpleeghuiszorg
Van de zorgkantoren wordt ook verwacht dat zij bijdragen aan betere kwaliteit van zorg in de verpleeghuizen. De NZa ziet dat de zorgkantoren stappen zetten om het kwaliteitskader voor de verpleeghuiszorg te implementeren in de zorginkoop. Zij ontwikkelen bijvoorbeeld instrumenten om beter zicht te krijgen op de kwaliteit van zorg in verpleeghuizen (dashboard) en zij intensiveren de relatie met zorgaanbieders.
In de loop van 2019 zullen de eerste resultaten van de in 2018 gemaakte afspraken zichtbaar worden. De NZa gaat daarbij na of de sturende rol die van de zorgkantoren wordt verwacht daadwerkelijk vorm krijgt en of zij de middelen verdelen ten gunste van de kwaliteit van zorg voor de Wlz-cliënt.
