Het aantal mensen dat zware pijnstillers gebruikt is in zeven jaar tijd met 55 procent toegenomen. Gebruikten in 2010 zo’n 650.000 opioïden, in 2017 waren dit er ruim één miljoen mensen ze. Ook de duur van het gebruik groeide; ruim 218.000 Nederlanders namen langer dan drie maanden pijnstillers
Dat meldt Zorgverzekeraars Nederland (ZN) op basis van wetenschappelijk onderzoek. De groei van het gebruik van zware pijnstillers is met name veroorzaakt door een verviervoudiging van het gebruik van oxycodon. De hoeveelheid oxycodon die door medisch specialisten, vooral (orthopedisch) chirurgenen internisten, werd voorgeschreven steeg in de periode 2010-2017 van 2,8 procent naar 14,2 procent. Binnen Europa neemt Nederland, van landen met het hoogste opioïdegebruik, met plek 9 een prominente plaats in als grootgebruiker.
Volgens ZN was het voor artsen en beleidsmakers door een beperkt inzicht in cijfers en details tot nu toe niet duidelijk hoe problematisch het opioïdegebruik in Nederland is. Door de declaratiegegevens van zorgverzekeraars als uitgangspunt te nemen, hebben ZN en Vektis kunnen vaststellen hoe het totale gebruik aan opioïden in Nederland zich in de periode van 2010 tot 2017 heeft ontwikkeld.
Langdurig gebruik
Niet alleen het gebruik van zware pijnstillers nam toe, ook de periode waarin ze gebruikt werden. Ruim 218.000 Nederlanders namen langer dan drie maanden pijnstillers als Tramadol, iets lichter dan morfine, en Fentanyl, dat veel sterker is dan morfine. Die pillen zijn volgens deskundigen juist niet bedoeld voor langdurig gebruik. Alleen voor terminale kankerpatiënten zou het zinvol zijn ze langer dan drie maanden te gebruiken.
Van de opioïdegebruikers is 60 procent vrouw en 40 procent man. Ouderen gebruiken de zware pijnstillers vaker dan jongeren. In de meeste gevallen is het de huisarts die het middel voorschrijft.
Zorgelijk
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) vindt de toename van het langdurig gebruik van zware pijnstillers “een zorgelijke ontwikkeling”. Het genootschap heeft het advies aan de leden vorig jaar aangescherpt om te voorkomen dat opioïden onnodig of onnodig lang worden gebruikt. “Huisarts, apotheker en behandelend medisch specialisten hebben, net als bij alle andere medicijnen, een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de patiënt goed voor te lichten over veilig gebruik van pijnstillende middelen”, aldus het genootschap. (Skipr/ANP)
