Negentig procent van de ziekenhuizen verwacht dit jaar het omzetplafond bij één of meerdere zorgverzekeraars te overschrijden. Dat blijkt uit de Financiële Zorgthermometer. In de enquête van Fizi en Finance Ideas geeft meer dan de helft van de respondenten aan, mede vanwege contractuele doorleverplicht, zorg te blijven doorleveren ondanks de mogelijk negatieve financiële impact.
De omzetplafonds die ziekenhuizen en zorgverzekeraars afspreken moeten helpen om de doelen van het medisch-specialistische zorg 2019-2022 te halen. Een van die doelen is de groei in de medisch specialistische zorg af te remmen tot nul procent. De uitkomsten van de enquête werpen vragen op over de haalbaarheid van dit doel, stellen Fizi, de vereniging van financials in de zorg, en onderzoeksbureau Finance Ideas.
Overproductie
“De verwachte groeiafspraken voor ziekenhuizen voor volgend jaar liggen op circa een half procent”, zo is te lezen in de analyse. “Dit is in lijn met het hoofdlijnenakkoord. Tegelijkertijd wordt gemiddeld genomen een tariefontwikkeling van één procent onder inflatie verwacht. (..) Daar komt nog bij dat een deel van de ziekenhuizen meerjarenafspraken heeft met zorgverzekeraars. Dit betekent dat het risico van overproductie en bijhorende financiële consequenties ook volgend jaar weer een belangrijke rol gaat spelen.”
“Het perspectief van het hoofdlijnenakkoord wordt breed gedragen”, tekent Fizi-voorzitter Ellen Kalkhoven hierbij aan. “De weg er naar toe lijkt te grote financiële consequenties met zich mee te brengen. Alle betrokken partijen moeten op zoek naar een duurzame oplossing voor de gewenste transitie.”
“De financiële positie van ziekenhuizen staat onder druk”, voegt Pim Diepstraten van Finance Idead toe. “Het risico van overproductie speelt hierin een belangrijke rol. De ambities van het hoofdlijnenakkoord en het contractueel eenzijdig verleggen van de risico’s naar ziekenhuizen zet de financiële positie verder onder druk.”
Kwaliteitsgelden
In dit kwartaal is in de Financiële Zorgthermometer ook opvolging gegeven aan eerder onderzoek naar het Kwaliteitskader Verplegingszorg. De financials in de zorgsector verwachten dat zo’n dertig procent van de 2,1 miljard euro uit het Kwaliteitskader niet benut gaat worden. Een klein jaar geleden was dit nog veertig procent. Een mogelijke verklaring voor deze daling kan zijn dat een deel van het kwaliteitsbudget 2020 ter beschikking wordt gesteld ter compensatie voor de aangekondigde tariefverlaging van zzp VV4. Daarnaast geeft zo’n negentig procent van de respondenten aan dat de 85/15 verdeelsleutel voor de besteding van kwaliteitsgelden aan respectievelijk personeel en innovatie flexibeler moet.
De Financiële Zorgthermometer is gebaseerd op onderzoek dat elk kwartaal wordt uitgevoerd door Finance Ideas onder de circa achthonderd leden van Fizi, netwerk zorgfinancials. Aan het meest recente onderzoek, dat plaats heeft gevonden in augustus 2019, hebben 102 financials van verschillende zorginstellingen deelgenomen.