Zorgverzekeraars Nederland (ZN) waarschuwt voor een onvoorspelbare kostenontwikkeling als gevolg van een versnelde invoering van prestatiebekostiging in de ziekenhuissector. Volgens ZN zullen de plannen van minister Schippers leiden tot een extra stijging van de ziektekostenpremie.
Kamerbrief
Minister Schippers van Volksgezondheid maakte maandag in een brief aan de Tweede Kamer kenbaar dat ze volgend jaar het B-segment van vrij onderhandelbare prijzen wil uitbreiden naar zeventig procent van het behandelaanbod. Daarnaast krijgt de sector vanaf 2012 in de vorm van DBC’s op weg naar transparantie (DOT) te maken met een nieuwe productstructuur. Bij de overgang naar prestatiebekostiging voorziet Schippers een eindmodel waarin naast vrije prijzen ook gewerkt met een beperkt vast segment én een nieuw, gereguleerd segment waarin op basis van maximumprijzen onderhandeld kan worden.
Vaart
In haar beleidsbrief maakt Schippers ook duidelijk dat ze vaart wil maken met het afschaffen van de ex post-risicoverevening voor zorgverzekeraars. Om de zorgverzekeraars te dwingen tot scherpere zorginkoop wil de minister deze per 2014 loslaten. Ook wil Schippers dat de zorgverzekeraars meer verantwoordelijkheid dragen voor de beheersing van de macrokostenontwikkeling in de ziekenhuissector. Als stok achter de deur ontwikkelt Schippers een nieuw macrobeheersingsinstrument. Eventuele overschrijdingen van het budgettair kader zorg worden naar rato van marktaandeel omgeslagen over alle ziekenhuizen en zbc’s.
Transitiebedrag
Om grote verschuivingen gedurende de transitiefase het hoofd te bieden wil Schippers een transitiebedrag vaststellen. In dit model worden de omzet bij volledige vrije prijzen en de omzet op basis van de huidige vergoedingssystematiek tegen elkaar weggestreept. Als de omzet bij vrije prijzen hoger is dan de huidige vergoeding, dan moeten een ziekenhuis dit verschil terugbetalen, verdient een ziekenhuis juist minder, dan ontvangt het ziekenhuis geld.
Systeemrisico’s
Volgens de zorgverzekeraars leidt de veelheid van plannen in combinatie met het korte tijdspad dat de minister voor ogen staat tot grote systeemrisico’s. Zorgverzekeraars zullen de extra risico’s volgens ZN moeten dekken met extra financiële buffers. Dit zal volgens ZN uiteindelijk leiden tot een extra premiestijging in 2012. Zorgverzekeraars zijn voorstander van een verantwoorde afbouw van de ex-post correcties in de risicoverevening, maar vinden dat systeemrisico’s door de overheid moeten worden gedragen en niet door de premiebetalers. Het bevreemdt ZN dat Schippers nu kiest voor een snelle invoering van de prestatiebekostiging, terwijl ze vorig jaar met het veld afspraken had gemaakt voor “een zorgvuldig en geleidelijk overgangsmodel”. Het kabinet kiest nu voor een snellere invoering, met een overgangsmodel dat kan leiden tot een onvoorspelbare kostenontwikkeling. ZN waarschuwt voor mogelijk forse premiestijgingen als gevolg hiervan.
Bestuurbaar
De NVZ vereniging van ziekenhuizen is blij met de uitbreiding van het B-segment, maar plaatst ook kanttekeningen bij de plannen van Schippers. “De minister kan wel zeggen “zo gaan we het doen”, maar de veranderingen gaan nu erg snel”, aldus NVZ-voorzitter Roelf de Boer. “Het gaat om veel partijen. De ziekenhuizen moeten met deze snelle opeenstapeling van maatregelen wel bestuurbaar blijven. Dat is iets waar de minister ons nog geen zekerheid over heeft gegeven.” De NVZ is ook zeer sceptisch over het nieuwe macrobeheersinstrument. “Als het systeem met risicodragende zorgverzekeraars goed werkt, hoeft dit monstrum niet te worden aangewend”, reageert De Boer. “Toepassing van het instrument is namelijk de dood in de pot, en in strijd met de grotere dynamiek die de minister beoogt.”