‘Every 1’s a winner, babe, that’s the truth’, zong de kale zanger van Hot Chocolate, Errol Brown, in 1978 (weet u nog?). Ik heb dat motto maar eens als uitgangspunt genomen voor mijn jaarlijkse bespreking van de AD Ziekenhuis top 100.
De lijst (gepubliceerd op de site van het AD op 8 november 2019) vermeldt eindscores voor elk ziekenhuis. De winnaar bij de topklinische ziekenhuizen bijvoorbeeld is het Jeroen Bosch Ziekenhuis met 75,96 punten. Tweede is het Deventer Ziekenhuis met 75,66 punten. Beide ziekenhuizen gefeliciteerd natuurlijk. Maar is dat verschil tussen beide ziekenhuizen (slechts drie-tiende punt!) wel significant, of is het toevallig? Met andere woorden: is het Jeroen Bosch wel echt beter dan het Deventer Ziekenhuis? Of verdient het Deventer Ziekenhuis ook de eerste prijs?
Significant verschil?
In klinische studies wordt -om dat te bepalen- wel de procentuele verandering berekend. Als een medicijn dat wordt uitgereikt aan de experimentele groep 12% betere resultaten behaalt dan een ander medicijn (of een placebo) uitgereikt aan de controlegroep, dan spreken we van een significant beter resultaat. De procentuele verandering tussen Jeroen Bosch en Deventer Ziekenhuis is 0,4 procent. Anders gezegd: het verschil is statistisch niet significant: Beide ziekenhuizen zijn eerste-prijs winnaars!
Sterker nog: pas vanaf nummer 8 op de ranglijst wordt het verschil met nummer 1 significant. Anders gezegd: ziekenhuizen op plaats 1 tot en met 7 zijn gelijkwaardige winnaars: Jeroen Bosch, Deventer Ziekenhuis, Zuyderland MC, Albert Schweitzer, Meander MC, MC Leeuwarden en Haga Ziekenhuis: gefeliciteerd: U hebt gewonnen! Every 1’s a winner!
Datzelfde geldt voor de streekziekenhuizen. Daar zijn er drie gelijkwaardige winnaars: het Beatrixziekenhuis, Maasziekenhuis Pantein en Wilhelmina Ziekenhuis in Assen. Gefeliciteerd, 1e prijs winnaars!
Cijfers zijn relatief
Wat ik met bovenstaande wil aangeven is natuurlijk dit: al die cijfers zijn relatief. We denken dat het absolute waarheden zijn omdat de cijfers tot twee cijfers achter de komma zijn aangegeven. Maar soms gaat het welbeschouwd nergens over. Max Verstappen reed als snelste kwalificatieronde op de Grand Prix van Hongarije 27,095 seconden, maar Valtteri Bottas reed 27,079. Dat is een paar duizendste verschil, maar beide toch echt oerendhard! Als ik een ambulancechauffeur nodig had, zou ik beide kandidaten gelijkwaardig vinden. Veruit de meeste ziekenhuizen in Nederland zijn goede ziekenhuizen (blijkt uit elk internationaal vergelijkend onderzoek).
Ik heb ook al in eerdere bijdragen stil gestaan bij de beperkte validiteit, betrouwbaarheid en bruikbaarheid van de AD-lijst. Wie daarover meer wil weten kan eerdere blogs lezen. Eén traditie wil ik echter wel voortzetten: de lijst met beste ziekenhuizen van de afgelopen 10 jaar. Ooit ontstaan om te benadrukken dat het minder belangrijk is om (toevallig?) een keer in een jaar goed te scoren, maar belangrijker om voortdurend, over een langere periode (betrouwbare) kwaliteit te leveren.
Top 10 Topklinische ziekenhuizen
Top 10 Topklinische ziekenhuizen 2010-2019 over 10 jaar (tussen haakjes de stand van vorig jaar)
1. Meander Medisch Centrum, Amersfoort (2018: 2)
2. Rijnstate, Arnhem, Velp, Zevenaar (2018: 1)
3. Franciscus Gasthuis & Vlietland, Rotterdam, Schiedam (2018: 3)
4. Albert Schweitzer Ziekenhuis, Dordrecht/Zwijndrecht (2018: 4)
5. St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein, Utrecht, Woerden (2018: 5)
6. Reinier de Graaf, Delft, Voorburg (2018: 9)
7. VieCurie, Venlo, Venray (2018: 13)
8. Haga Ziekenhuis, Den Haag (2018: 11)
9. Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, Nijmegen (2018: 10)
10. Zuyderland MC Locatie Heerlen, Sittard-Geleen (2018: 12)
Meander gefeliciteerd, omdat jullie de eerste plaats op de 10-jaars ranglijst hebben overgenomen van Rijnstate. VieCurie, Haga en Zuyderland: gefeliciteerd als nieuwkomers in deze top 10! Canisius en Reinier de Graaf gefeliciteerd omdat jullie gestegen zijn in de top 10. Every 1’s a winner!
Top 10 Streekziekenhuizen
Bij de streekziekenhuizen ziet de 10-jaars ranglijst (2010-2019) er als volgt uit:
1. Beatrix Ziekenhuis, Gorinchem (2018: 3)
2. Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam (2018: 1)
3. ZorgSaam Ziekenhuis, Terneuzen, Oostbrug, Hulst (2018: 2)
4. Elkerliek Ziekenhuis, Helmond, Deurne (2018: 5)
5. Wilhlmina Ziekenhuis, Assen (2018: 4)
6. Ziekenhuis St. Jansdal, Harderwijk (2018: 6)
7. IJsselland Ziekenhuis, Capelle a/d IJssel (2018: 8)
8. Ziekenhuis Tjongerschans, Heerenveen (2018: 9)
9. Ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten (2018: 12)
10. Groene Hart Ziekenhuis, Gouda (2018: 11)
Beatrix gefeliciteerd omdat jullie de eerste plaats hebben overgenomen van Ikazia. Nij Smellinghe en Groene Hart: gefeliciteerd met jullie intrede in de top 10. Tjongerschans, Ijsselland en Elkerliek gefeliciteerd omdat jullie gestegen zijn in de top 10. Every 1’s a winner!
Uw ziekenhuis?
Is de naam van uw ziekenhuis nog niet langsgekomen hierboven? Dan moet u zelf even aan de slag om uit te zoeken waarin u een winnaar bent. Ga naar de ranglijst op de site van het AD en zoek net zolang in de tabellen totdat u iets hebt gevonden waarin u winnaar bent. Misschien wel in verpleging, in medicatie, in operaties, oncologie of opname. Mocht dat nog geen hit opleveren kijk dan nog dieper in de tabel, bv naar “medicijn controle opname kind” of “aantal prostaat operaties”. Ergens bent u de beste in, heus! Every 1’s a winner.
En mocht zelfs dat geen resultaat opleveren, ga dan te rade bij de mensen wiens oordeel er echt toe doet: uw patiënten. Het zal u geen enkele moeite kosten in uw bedden of uw wachtruimtes iemand te vinden die uw artsen en verpleegkundigen eeuwig dankbaar is omdat zijn lijden verlicht of zijn leven verlengd is. Daar doet u het immers voor, niet voor de ranglijst van het AD!
Lector bij NCOI University te Hilversum en Universitair Docent bij het Institute for Management Research van de Radboud Universiteit Nijmegen