Voor de tweede keer brengt ZonMw een signalement uit voor complementaire zorg. Het eerste signalement dateert van 2011. Behalve bijval oogstten we toen ook kritiek, het scherpst verwoord in een artikel in Medisch Contact onder de titel ‘De scheve Schaats van ZonMw’. We hebben dus iets uit te leggen. Vandaar dit vervolg-signalement.
Maatschappelijk gegeven
Het misverstand dat soms ontstaat is dat het uitbrengen van een signalement gelijk zou staan aan het pleit bezorgen voor complementaire zorg. Dat kan gezien de missie van ZonMw natuurlijk niet het geval zijn. ZonMw zet zich in voor de wetenschappelijke onderbouwing van het handelen in de zorg, ongeacht het stempel regulier of alternatief. Tegelijkertijd is ZonMw een maatschappelijke georiënteerde organisatie. We kunnen onze ogen niet sluiten voor het feit dat veel patiënten gebruik maken van complementaire zorg.
Effectiviteit
De discussie over complementaire zorg gaat over effectiviteit en schadelijkheid. De vragen die hierbij aan de orde zijn, zijn alleen maar te beantwoorden met gedegen wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappelijk onderzoek maakt het mogelijk onderbouwde uitspraken te doen over gebrek aan effectiviteit. Als dat geval is, zou de interventie niet meer toegepast moeten worden. Maar hetzelfde wetenschappelijk onderzoek kan ook werkzaamheid aantonen. In dat geval zou het zelfs onethisch zijn om desbetreffende vorm van complementaire zorg niet aan te bieden aan patiënten.
Academisch netwerk
Er is ook nog een andere reden om op dit moment een nieuw signalement over dit onderwerp uit te brengen. Ons is gebleken dat op bijna alle UMC ’s gezaghebbende deskundigen bereid zijn een academisch netwerk te vormen om onder andere onderzoek naar complementaire zorg goed in te bedden in een wetenschappelijke infrastructuur. Dat is een doorbraak ten opzichte van de periode waarin het eerste signalement uitgebracht werd. In de komende periode wordt het netwerk verder vormgegeven. Voor ZonMw voldoende reden om dit onderwerp opnieuw op de agenda te plaatsen.
Minder emotie
Ik verwacht dat het nieuwe signalement bijdraagt dat de discussie over complementaire zorg minder emotioneel en meer wetenschappelijk gevoerd zal worden.
Henk Smid
Directeur van ZonMW