Jan is 63 jaar en hartpatiënt. Na het overlijden van zijn vrouw kwam hij in een zware depressie terecht. Inmiddels heeft hij geen onderdak meer. Cheryl, 27 jaar, woont al een paar jaar op straat. Ze heeft diabetes en de laatste tijd is ze erg duizelig.
Wat hebben de bovenstaande personen gemeen? Juist, het gebrek aan alledaagse doktershulp die u en ik heel vanzelfsprekend vinden. Wij hebben daar namelijk een huisarts voor. Deze personen hebben geen huisarts, omdat ze dakloos zijn, alleenstaand, wellicht verslaafd, geen adres en geen verzekering hebben en de weg naar een dokter niet weten te vinden. Ook omdat deze niet vanzelfsprekend in elke grote gemeente beschikbaar is. Hierdoor verwaarlozen zij vaak ziektes, die van kwaad tot erger worden. En tot verward gedrag.
De meest kwetsbaren in onze samenleving, zoals Jan en Cheryl, zijn aangewezen op instanties die in een gemeente de medische zorg voor hen aanbieden. Of Jan en Cheryl er weer bovenop komen, ligt voor een belangrijk deel aan henzelf, maar gek genoeg ook aan de gemeente waar ze verblijven. Want de (kwaliteit van de) sociaal medische zorg verschilt per gemeente. Een onacceptabele situatie als je het mij vraagt.
Sociaal medische zorg
Een recent rapport van Nederlandse Straatdokters Groep(oktober 2018) laat zien dat sociaal medische zorg niet in elke gemeente gewaarborgd is. Elke gemeente is zelf verantwoordelijk is voor de organisatie van de sociaal medische zorg. De organisatie van deze zorg valt wel eens tussen wal en schip aangezien er veel op het bord van gemeenten ligt ten aanzien van kwetsbaren. Bovendien vereist deze kwetsbare doelgroep een speciale aanpak waarin men deze mensen actief moet opsporen.
Paul Blokhuis, staatsecretaris van het ministerie van Volksgezondheid en Welzijn, heeft onlangs de harde eis van verzekeringsplicht geschrapt, zodat onverzekerden de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben. Dit besloot hij na een noodoproep van de straatdokters. Een goede stap.
Realiteit is echter ook dat we een stevigere basis nodig hebben. Een basis die er in het verleden was. Namelijk de wettelijke verankering van deze sociaal medische zorg, waardoor er geen sprake is van willekeur; maar een duidelijke opdracht voor iedere gemeente, zodat voor gemeenten duidelijk is wat voor aanbod zij in stand moeten houden.
Knelpunten in kaart brengen
GGD’en en GGD GHOR Nederland gaan zich hier in 2019 voor inzetten. Samen met de Nederlandse Straatdokters Groep. Komend jaar gaan wij de knelpunten van de sociaal medische zorg in kaart brengen en ons inzetten deze te verhelpen; in de regio of landelijk via wettelijke verankering. Maar dat kunnen wij niet alleen…
Sluit je daarom ook aan bij onze beweging en laten we er samen voor zorgen dat mensen zoals Jan en Cheryl overal in Nederland de zorg krijgen die ze nodig hebben!
Directeur GGD GHOR Nederland