Het pleisters plakken op de gevolgen van de wijziging van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet is al begonnen nog voordat ze is doorgevoerd. Zo pleit patiëntenorganisatie NPCF voor een afspraak tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders over een ‘polis-check’ voordat een behandeling wordt gestart. Dit om te voorkomen dat patiënten door de grote complexiteit van de vele zorgpolissen, achteraf worden geconfronteerd met rekeningen.
Veel vertrouwen in het nut van de wijziging van artikel 13 spreekt hier niet uit. Bovendien introduceert de NPCF hiermee direct de sturende hand van de zorgverzekeraar in de spreekkamer van de zorgverlener. Hoe zei Loesje het ook alweer: “Doe mij maar een diagnose die binnen mijn zorgverzekering past”.
Opkomen voor de belangen van een patiënt
Zeker, het is de verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars om de kosten in de zorg te beperken, maar dit is net zo goed de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder als de verzekerde. Het aan banden leggen van de vrije artsenkeuze is daarvoor niet het aangewezen middel. Het is een mensenrecht, een principieel recht van de patiënt, te mogen kiezen wie er aan zijn lijf zit.
De voorkeur van een patiënt voor zorgverlener x of y is niet altijd kwantificeerbaar. Kwaliteit is meer dan alleen voldoen aan protocollen en richtlijnen. Patiënten ervaren kwaliteit ook in termen als aandacht, klantvriendelijkheid en vertrouwen. Dat kan een zorgverzekeraar niet voor je bepalen. En daar moet je geen prijskaartje aan hangen.
Restitutiepolis
Zorgverzekeraars en politici zeggen dat de restitutiepolis de Nederlandse bevolking verzekert van keuzevrijheid. Bij een restitutiepolis moeten patiënten in sommige gevallen zelf de zorgfactuur voorschieten om vervolgens na goedkeuring van de verzekeraar (een gedeelte van) deze zorgfactuur vergoed te krijgen. Een restitutiepolis is daarbij in vrijwel alle gevallen duurder dan een naturapolis. Dat is niet voor iedereen weggelegd. De discussie is daarom ontegenzeggelijk een principiële. Willen we dat alleen patiënten die dit kunnen veroorloven een vrije keuze hebben?
Puzzelen, afstrepen, rangorde maken
Moet een patiënt straks in november gaan puzzelen en afstrepen met welke zorgverleners de zorgverzekeraar een overeenkomst heeft? En moet ik dan als patiënt zelf een rangorde aanbrengen welke zorgverlener ik het belangrijkst vind? Want wat als de zorgverzekeraar wel een overeenkomst heeft met mijn huisarts en fysiotherapeut, maar niet met mijn apotheker en tandarts? Moet ik mijn behandelrelatie met onderhoudsplan van mijn huidige tandarts opzeggen en opnieuw beginnen bij een andere tandarts waarbij ik misschien niet terecht kan voor innovatieve gebitsoplossingen?
Het middel is erger dan de kwaal. Wie schiet er iets op met deze wetswijziging? Wij als zorgverleners in ieder geval niet, maar het allerbelangrijkste, de patiënt schiet er niets mee op. Die moet in november alle kleine letters van de polissen vergelijken en gaan puzzelen welke zorgverleners hij in het jaar daarop nodig denkt te hebben. Heeft iemand ook al uitgerekend wat dit allemaal gaat kosten?
Rob Barnasconi
Voorzitter Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT)