Mijn blog over het ziekenhuis de Sionsberg in Dokkum heeft de nodige reacties opgeroepen. Daarvoor dank. In mijn blog heb ik de vraag aan de orde gesteld wie gaat er nu over, in dit geval, een ingrijpende functieverandering van een ziekenhuis. Laat ik eerst een aantal misverstanden wegnemen.
Electoraal gewin
Allereerst de opmerking in een aantal reacties, dat mijn standpunt vooral ingegeven zou zijn door electoraal gewin. Natuurlijk wil je dat de standpunten van de partij kiezers opleveren,maar niet tot elke prijs. Laat ik duidelijk zijn de PvdA vindt dat de huidige organisatie van de zorg en dan vooral van de ziekenhuizen, kritisch bekeken moet worden. In ons verkiezingsprogramma gaan wij daar ook op in. Het is zeker niet zo dat wij vinden dat alles wat nu bestaat onveranderd behouden moet worden. Dat geef ik ook in mijn blog aan.
Achterban
Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat een dergelijk standpunt in concrete situaties waar sprake is van verandering van ziekenhuisfuncties niet altijd door de achterban gewaardeerd werd. Wat dat betreft hebben partijen die vierkant achter actiegroepen staan en die behoud prediken van het bestaande, het gemakkelijker. In mijn werkbezoek aan de Sionsberg heb ik ook duidelijk laten weten dat ik mij goed in de uitgangspunten die de Friesland Zorgverzekeraar hanteert, kan vinden. Een standpunt wat niet door iedereen meteen in dank werd afgenomen. Korte termijn electoraal succes bereik je niet echt met een dergelijk standpunt.
Begrip voor zorgverzekeraar
Dan de indruk die gewekt wordt dat ik geen begrip voor de inspanningen van de zorgverzekeraars zou hebben. Pieter Hazekamp verwijst daarbij naar de hoge mate van klanttevredenheid bij de verzekerden. Terecht lijkt mij. Ook op het gebied van de selectieve zorginkoop is er sprake van goede initiatieven.
Rolverdeling
Mijn kritiek richt zich vooral op de rol die de zorgverzekeraars spelen bij de inrichting van ons zorglandschap. In de toenmalige discussies over de stelselwijziging is daar nauwelijks aandacht aan besteed. En dat gemis doet zich des te nadrukkelijker voelen nu van concurrentie tussen zorgverzekeraars nauwelijks sprake is als gevolg van de schaalvergroting. En daarbij doet zich een opvallende samenloop voor. Door de schaalvergroting hebben steeds meer zorgverzekeraars een regionale monopoliepositie. Friesland is daar een voorbeeld van. De ordening van de zorg is in eerste instantie een regionale aangelegenheid. Daar is de zorg dicht bij de burger te organiseren. Bij de ordening van de zorg gaat het over de infrastructuur. Eerstelijns organisaties, anderhalve lijnsvoorzieningen, ziekenhuizen, et cetera. Deze infrastructuur raakt de burger rechtstreeks. Het gaat dan vooral om bereikbaarheid en beschikbaarheid. Maar ook over werkgelegenheid, uitstraling van de regio, samenhang met aan de gezondheidszorg gerelateerde activiteiten. En dat is een zaak die niet uitsluitend in de handen van een monopolist mag liggen. Over die infrastructuur mag de zorgaanbieder en de burger wat te zeggen hebben. En dat die burger een plaats claimt blijkt ook in Dokkum. Ook overheden geven steeds nadrukkelijker aan een zeer belangrijk publiek goed niet alleen aan een (monopolistische) markt te willen overlaten. Bij de Sionsberg heeft de gemeente uitdrukkelijk van zich laten spreken. Elders, bijvoorbeeld in de provincie Zeeland, eist de provinciale overheid zijn plek op. Overigens daar op een nog altijd actuele visie van de Zeeuwse PvdA fractie. De uiteindelijke beslissing over de (regionale) organisatie van de zorg als belangrijk publiek goed moet niet over worden gelaten aan de markt maar hoort bij de overheid te liggen.
Zinvolle discussie
Een stelsel is altijd tijd- en situatiegebonden. Verwachte ontwikkelingen pakken vaak anders uit. Het is dan ook geen schande regelmatig na te gaan of het stelsel nog de beoogde resultaten oplevert. Daarover open met elkaar te discussiëren is zinvoller dan elkaar wel of niet van rechte ruggen te beschuldigen. Juist nu we voor ingrijpende veranderingen in de zorg staan is een dergelijke discussie meer dan nodig. De blogs in Skipr dragen daartoe bij.