Met veel belangstelling hebben we het Manifest Duurzame toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg van BDO gelezen en we vrezen dat het tot niets leidt.
Het manifest roept meteen al in het eerste actiepunt op om een verstrekkende systeemwijziging door te voeren. Het was handiger geweest om juist doelen voor de korte termijn te formuleren. Dreigende personeelstekorten, overbodige regelgeving en gebrek aan digitale innovatie: er is dringend behoefte aan verbetering. Daarom zijn punt zeven en punt negen van het manifest zo belangrijk. Punt zeven roept op tot innovatie en digitalisering en punt negen richt zich op het stimuleren van ondernemerschap. Daarmee zijn wij het van harte eens!
Toekomst
We vragen ons echter af of de auteurs van het manifest niet één belangrijke zaak over het hoofd zien als het gaat om een goede toekomst van de zorgsector. Een tweetal persoonlijke ervaringen ligt daaraan ten grondslag. In het recente verleden hebben wij de zorgprofessionals van diverse zorginstellingen in zowel de cure als de care in de regio Amsterdam laten kennismaken met een innovatieve social media-oplossing om samen verder te ontwikkelen. Deze app zou de communicatie in de driehoek patiënt/zorgverlener/ondersteuner eenvoudiger en effectiever kunnen maken. Bovendien zouden zij door middel van een chatbot preventief kunnen handelen, om terugval te voorkomen. Hoewel professionals en patiënten enthousiast waren, kregen we bij de instituties geen gehoor voor vervolg.
Daarnaast kennen wij diverse hoogopgeleide dertigers en veertigers die de commerciële ratrace zat zijn en die graag als zij-instromer in de zorg aan de slag willen. Die willen bijvoorbeeld een verkort verpleegkundig leer/werktraject (HBO-V) van drie jaar in een ziekenhuis doen. Je zou zeggen dat zulke mensen gezien de huidige personeelstekorten met open armen worden ontvangen, maar dat is niet zo. Op die manier instromen is niet mogelijk, want opleidingsplaatsen voor zij-instromers komen bovenop de reguliere bezetting en daar is financieel geen ruimte voor. Zo mis je een kans om te investeren in een toekomst met gemotiveerde medewerkers.
Buiten de lijntjes
De overeenkomst tussen de beide casussen hierboven is cultuur. In de zorgsector wordt niet buiten de lijntjes gekleurd. Er wordt altijd aangegeven waarom iets niet kan: iets uitproberen omdat je kansen ziet is nagenoeg onmogelijk. Natuurlijk werkt de zorg met publiek geld dat verantwoord moet worden. En natuurlijk ga je met mensen, en zeker met zieke mensen, geen onnodige risico’s nemen. Maar dat betekent niet dat je op je handen moet gaan zitten.
De zorgsector als geheel moet ruimte maken om innovatie echt een kans te geven. En dan moeten de zorginstellingen zélf ook aan de bak. In onze ervaring zijn de professionals op de werkvloer vaak enorm gemotiveerd om nieuwe digitale ontwikkelingen op te pakken – zeker als je samen met hen werkt in plaats van beleid en functionaliteit over hen uitstrooit – maar mag het management wel een flinke injectie enthousiasme krijgen. Kleur dus buiten de kaders en geef medewerkers een podium. Maak behoeften leidend in plaats van financieel-managementdenken. Dáár ligt de toekomst van de zorg.
Consultants actief in de zorgsector, schrijven dit op persoonlijke titel
