Toegang tot de juiste geneesmiddelen is in Nederland een verankerd recht. We zijn een rijk land, dus over de prijs die we daarvoor moeten betalen hebben we ons lang niet echt druk gemaakt. We konden het ons permitteren.
Mochten de kosten al eens een probleem zijn, voor begrotingen of budgetten, dan was er altijd nog het perspectief van de macrobetaalbaarheid. Patenten en monopolies van farmaceutische bedrijven ter discussie stellen was iets voor activisten.
Maar inmiddels maakt Nederland zich wel druk. Vooral over de kosten die we uit alle macht proberen in te dammen. Uit alle macht? En waarom maken we ons dan niet wat drukker over wat aanvaardbare prijzen zijn?
De inkoop van dure medicijnen is overgeheveld naar de ziekenhuizen – alsof zij partij zijn voor de industrie, die maar al te goed weet dat diezelfde ziekenhuizen hun patiënten de beste zorg niet mogen ontzeggen. Het Zorginstituut adviseert af en toe negatief over de toelating van een nieuw duur medicijn – waarna het inkoopbureau van VWS via geheime besprekingen en afspraken ‘iets’ regelt, wat zeer waarschijnlijk niet past binnen de kaders waarmee het Zorginstituut dient te werken.
Hoezo uit alle macht? We zijn druk met het probleem. Te weinig met de oplossing.
‘The system is broken’
Voor een duurzame oplossing die de toegankelijkheid garandeert, is een verandering van het systeem nodig. Daar zijn we het inmiddels van rechts tot links wel over eens. Getuige ook het gezamenlijke artikel van Schippers en Ploumen in The Lancet, eind 2016. Ze hekelen daarin het onmaatschappelijk gedrag van de farmaceutische industrie. Het systeem zoals we het nu kennen, gebaseerd op patenten en exclusiviteit, dat systeem is stuk, schrijven de ministers.
Het artikel leest als een pamflet. “This will no longer do. We need to develop alternative business models.” Want als we daar niet in slagen, zo schrijven de bewindsvrouwen, betekent dat “we cannot guarantee people’s access to innovative and affordable medicines.”
Ferme taal, waarmee KWF het van harte eens is. Maar van alleen praten wordt geen patiënt beter. Het is zaak dat straks een nieuw kabinet actief en strijdvaardig vervolg geeft aan deze krachtige stellingname, aangespoord en gecontroleerd door een brede Kamermeerderheid. Tijdens het politiek café dat KWF 8 februari jl. organiseerde, presenteerden we daarvoor een 5-puntenplan, met op 1: verbinden!
“The system is broken but change is underway to fix it”, schrijven Schippers en Ploumen in de Lancet. Ik geloof daarin, er hangt verandering in de lucht. Dat is niet zomaar een voorjaarsgevoel, het is concreet. Dat hebben we ook zelf laten zien in ons recente rapport Zo kan het ook!, waarin we de ideeën van achttien stakeholders bundelen. Innovatieve ideeën voor alternatieve business modellen om de toegang tot innovatieve middelen te garanderen.
Politiek: toon leiderschap!
Verandering hangt in de lucht. Maar het risico dat ik zie, is dat we het momentum voorbij laten gaan door een teveel aan initiatieven en te weinig samenhang en focus. Het is bij uitstek aan de politiek om die focus aan te brengen en initiatieven te verbinden, nationaal en internationaal. Het veld heeft deze steun absoluut nodig; dit is tot op heden onderschat. Belangrijk daarbij is voldoende maatschappelijke massa te organiseren en dit draagvlak om te zetten in druk waar de farmaceutische industrie niet meer omheen kan.
Dit vraagt om politieke keuzes die richting geven en energie bundelen. Het mag daarbij niet uitmaken op welke ideologie de partij van de toekomstige minister van VWS is gestoeld gezien het uitgangspunt is dat de patiënt centraal staat. Vinden we bijvoorbeeld dat het voor een duurzame oplossing nodig is om de ontwikkeling en de productie van innovatieve middelen te ontkoppelen? Of dat er maatschappelijke ‘verkoopvoorwaarden’ verbonden moeten worden aan publiek (mede-)gefinancierde uitvindingen? Neem het dan op als actiepunt in het regeringsbeleid en zorg er vervolgens als Kamer voor dat er uitvoering aan wordt gegeven. Ideeën en partijen genoeg om er succesvol mee aan de slag te gaan!
Kortom, we vragen om leiderschap dat zich niet laat vangen door het valse dilemma van ‘je geld of je leven’. We gaan voor het juiste medicijn op het juiste moment voor alle patiënten, tegen aanvaardbare prijzen.
Algemeen directeur KWF Kankerbestrijding
Normal
0
21
false
false
false
NL
X-NONE
X-NONE
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-language:EN-US;}