De NVZ heeft laten uitrekenen wat alle kwaliteitsregistraties de ziekenhuizen kosten: 80 miljoen euro, ongeveer 1,3 miljoen per ziekenhuis. Naast dat dit veel geld is, zorgt het ook voor een hoge registratielast voor zorgprofessionals en ziekenhuizen.
Wat krijgen we voor deze investering? Voor het beoogde doel, transparantie en kwaliteitsverbetering, levert het nu onvoldoende op. Dit systeem moet dus veranderen.
In een recent artikel op Skipr.nl onder de kop ‘Accountable care moet patiënt terugbrengen in zorgstelsel’ pleiten Cor Calis en anderen voor verschuiving van de aandacht naar de patiënt en de waarde van zorg. In de Verenigde Staten is deze beweging van sturen op volume, naar sturen op waarde al ingezet.
Nieuw sturingsmodel
Value Based HealthCare (VBHC) – het gedachtegoed van Michael Porter van de Harvard Business School – biedt handvatten. In een goed functionerend zorglandschap wordt volgens Porter de aansturing bepaald door de gecreëerde waarde voor de patiënt. Omdat waarde voor de patiënt afhangt van de behaalde resultaten en niet van de input of geleverde inspanning dient deze uitgedrukt te worden in termen van uitkomsten en niet in termen van input of productie. Verbind de zorgkosten aan de uitkomsten voor de patiënt en dan krijg je een geheel nieuw sturingsmodel voor verbetering van zorgkwaliteit en het maken van keuzes.
De Santeon ziekenhuizen zijn al enkele jaren bezig met het inzichtelijk maken van zorguitkomsten in Meetbaar Beter (vanaf 2012, hartzorg) en Zorg voor Uitkomst (vanaf 2013, oncologische zorg). VBHC is toegepast om de belangrijkste uitkomstindicatoren te bepalen. Sinds 2015 is Santeon strategisch partner van ICHOM, de organisatie die zich inzet voor internationale vergelijking en verbetering van zorguitkomsten.
Kostendrijvers
In maart 2016 is de volgende stap gezet, met de start van het programma VBHC. Menzis participeert in het Santeon programma en investeert hiermee in het continu verbeteren van de zorg. Doel is om met de relevante indicatoren een verbetercyclus per aandoening in de ziekenhuizen te realiseren, gericht op zorguitkomsten, zorgproces en – nieuw – de belangrijkste kostendrijvers. Voorwaarden voor selectie van indicatoren: ze moeten beschikbaar en beïnvloedbaar zijn en de variatie tussen de zes ziekenhuizen blootleggen.
Registratielast beperken
Die variatie biedt aanknopingspunten voor verbetering van kwaliteit. Geen nieuwe registraties maar juist alleen de voor patiënten relevante indicatoren. Op deze manier bouwen we aan een ander systeem van verbeteren van uitkomsten en het verlagen van kosten voor behandelingen. We verwachten daarmee ook te tonen dat transparantie en kwaliteitsverbetering mogelijk is met een beperkte relevante set aan indicatoren, waardoor we hopelijk de uit de hand gelopen registratielast in de ziekenhuizen kunnen beperken.
Sturen op (kosten voor) uitkomsten kan tevens een eerste stap zijn naar een andere manier van zorgfinanciering in Nederland. Van vergoeding van zorgproductie naar vergoeding van zoveel mogelijk waarde van zorg voor patiënten tegen zo laag mogelijk kosten. Daarmee kunnen we een enorme sprong voorwaarts maken. En daar moet dus ook de kwaliteitsregistratie op afgestemd worden.
Directeur Santeon