Deze maand opende een grote bank op de Zuidas een circulaire ontmoetingsplaats en kondigde aan in circulariteit in zorgvastgoed te willen financieren. Is dit een middel om ook ziekenhuizen aan te sporen om in te zetten op verduurzaming? Of ontstaat die prikkel op een andere manier?
In onze samenleving is duurzaamheid een vanzelfsprekendheid aan het worden, grote ondernemingen maken bewust de keuze voor duurzaam en thema’s als maatschappelijk verantwoord ondernemen en grondstofverspilling zijn uit het geitenwollensokken circuit gekomen. Het is niet de vraag of en wanneer het een vanzelfsprekend thema wordt voor ziekenhuizen, maar vooral hoe. Zeker wanneer duurzaamheid moet concurreren met andere thema’s op de volle agenda van ziekenhuisbestuurders.
BENG
De Rijksoverheid wil dat de Nederlandse economie in 2050 volledig draait op herbruikbare grondstoffen en geen broeikasgassen meer uitstoot. Dat lijkt nog ver weg, echter vanaf 2021 moet alle nieuwe gebouwen in Nederland bijna energieneutrale gebouwen (BENG) zijn.
Uit onderzoek blijkt dat BENG-eisen voor ziekenhuizen niet zo eenvoudig haalbaar zijn als voor bijvoorbeeld kantoorgebouwen, maar waarom zouden we het niet proberen? De ontwikkelingen in de techniek maken al veel meer mogelijk dan een gemiddelde ziekenhuisgebruiker weet en leveren meer op dan slechts energiebesparing.
Gezond gebouw
Wat is er mooier dan als patiënten sneller beter worden, als ze behandeld worden door fitter personeel, in een gezond en leefbaar gebouw. Patiënten blijven zelfs gezonder omdat de gebouwde omgeving bijdraagt aan gezond leefmilieu. In dat kader kan je toch als ziekenhuis niet onder duurzaamheid uit, het is deel van je missie.
Personeel is het belangrijkste kapitaal van het ziekenhuis. De kosten voor personeel bedragen ongeveer de helft van alle bedrijfslasten en personeel in de zorg wordt steeds schaarser. Het is dus zaak dat het gebouw het efficiënt werken ondersteunt en een gezond en aangenaam werkklimaat biedt voor personeel.Maatregelen om gebouwen energiezuiniger te maken leiden vaak tot meer klachten over het binnenklimaat. In dat kader is het belangrijk dat we niet alleen gebouwen maken die bijna energieneutraal zijn, maar die nog een stap verder gaan en ook de gezondheid, productiviteit en leefbaarheid verhogen.
Dat hoeft niet meer te kosten. Sterker nog dat gaat geld opleveren in de productiviteit van het personeel en daarmee de kwaliteit van zorg. Investeer dus niet alleen in BREAAM-certificering maar zet net dat stapje meer en maak je gebouw aantoonbaar gezond bijvoorbeeld aan de hand van de Well-standaard.
Slimmer gebouw
Door het functioneel ontwerp van het gebouw af te stemmen op de werkprocessen ontstaat een beter functionerend en veilig gebouw en zo min mogelijk verspilling. Met behulp van data uit Smartbuilding technologie ontstaat meer inzicht in het gebouwgebruiken kan het energieverbruik worden verlaagd.
Combineer dit met een poli-planning en er ontstaat de mogelijkheid om het gebruik van ruimten te intensiveren. Het gevolg is minder benodigd oppervlak, waardoor efficiënter kan worden gewerkt en patiënten minder afstand hoeven af te leggen.
Van bezit naar gebruik
Ontwikkelingen in medische apparatuur en ICT vragen om grote investeringen. De ruimte om te investeren in gebouwen wordt steeds kleiner en de exploitatie lasten moeten naar beneden om de kosten van de zorg zoveel mogelijk te beperken. Investering benaderen vanuit de total cost of ownership geeft een prikkel tot verduurzaming.
De beweging van betalen voor bezit, naar betalen voor gebruik ontzorgt ziekenhuizen. De kosten voor gebruik bewegen meer mee met de productie en investeringen en risico’s kunnen worden overgenomen door gespecialiseerde marktpartijen. Door prestaties over een lange termijn over te dragen aan partners worden zij uitgedaagd om hun diensten en producten blijvend te optimaliseren. Voorbeelden hiervan zijn: het betalen voor het gebruik van een MRI i.p.v. de aanschaf of het aanschaffen van licht i.p.v. verlichtingsinstallatie.
De prikkel tot verduurzaming komt maar deels uit besparing op energiekosten, of voordelen in financieringsvormen. Het is juiste de gezondheid van personeel en patiënten die BENG tot een succes kunnen gaan maken.
Ontwikkelaar ziekenhuizen bij Vitaal ZorgVast
