Ik kan het me nog goed herinneren. In het najaar van 2014 is de voorbereiding van de nieuwe zorgwetgeving dagelijks in het nieuws. Tot op het laatst komen er wijzigingen en aanvullingen. Te midden van een veelheid aan onderwerpen is daar ineens ook het familiegroepsplan.
De Kamerleden Voordewind en Ypma willen garanderen dat de familie van een cliënt als eerste aan bod komt bij het maken van plannen. Dus niet de gemeente, niet de zorgaanbieders, maar de familie van een cliënt zélf. Bij de jeugdwet dienen ze met succes een wijzigingsvoorstel in. Daarmee is het familiegroepsplan ineens een onderdeel van de nieuwe Jeugdwet.
Geweldig initiatief
Onze Centrale Cliëntenraad pikt dit direct op. ‘Hoe kijk je vanuit Radar hier tegen aan en wat gaat Radar nu doen?’, is de vraag. Met dank aan de cliëntenraad hebben we vervolgens een verdieping gemaakt. Een verdieping die ons tot conclusie brengt: wow, wat is dit een geweldig initiatief! De bepalingen in de nieuwe Jeugdwet over het familiegroepsplan markeren, dat de familie op de eerste plaats zélf de regie heeft over haar plan. Het stelt de familie meer in staat om te kijken welke mensen van dienst kunnen zijn in de ondersteuning.
Een plan van de familie geldt als een waardig hulpverleningsplan of plan van aanpak. Elke gemeente moet hier serieus naar kijken en tot een beoordeling komen. Elke aanbieder, zoals ook wij bij Radar, staat op de tweede lijn. Alleen wanneer de familie het nodig acht, kom je in beeld.
Aardverschuiving
Het familiegroepsplan zorgt zo voor een aardverschuiving. Heel veel is de afgelopen jaren gesproken over de noodzaak om meer regie in de hulpverlening te brengen. We kennen allemaal de voorbeelden waarbij een veelvoud aan hulpverleners bij een gezin komt, zonder dat ze dat van elkaar bleken te weten. Dat moest anders.
Het leidde tot het uitgangspunt, dat elk gezin over één regisseur en één plan zou moeten beschikken, zodat eindelijk afstemming geregeld zou zijn. Maar, bij ‘één gezin, één regisseur, één plan’ zijn het vaak nog altijd de gemeenten en de hulpverleners zélf, die de leiding hebben. Het familiegroepsplan draait dat om: het gezin heeft de leiding. Het gezin bepaalt en regelt zelf op welke wijze zij een antwoord krijgt op haar hulpvraag.
Eigen kracht versterken
Je kunt je afvragen waarom we daar zo enthousiast over zijn. Radar heeft daardoor minder zelf in de hand. Dat is zonder twijfel het geval. Bij ‘één gezin, één regisseur, één plan’ zijn wij het die cliënten en hun netwerk erbij betrekken. Bij het familiegroepsplan is het het gezin dat bepaalt of we er bij betrokken worden. Maar, vanuit Radar willen we juist de eigen kracht van mensen zelf versterken. Het moet dus niet over ons gaan, maar over de vraag hoe we mensen kunnen helpen om zo goed mogelijk eigen regie in hun leven te kunnen nemen. Het idee van het familiegroepsplan helpt daarbij enorm.
‘Maar dat kan toch lang niet iedereen?’, zou je kunnen tegen werpen. Een tegenwerping, die ik direct moet beamen. Er zijn vele gezinnen die niet als vanzelfsprekend in staat zijn om die eigen regie te nemen. Maar, dat wil nog niet zeggen, dat we hen die regie niet zouden moeten wíllen geven. Net zoals we nu cliënten helpen om zoveel als mogelijk zelf invulling te geven aan hun leven, zo zijn we er ook voor gezinnen en families, die aan de slag gaan met een familiegroepsplan. We hebben daarin de afgelopen jaren al de nodige ervaring opgedaan. Die zetten we graag in. Om vervolgens te genieten, wanneer het lukt dat een gezin of een familie zelf regie neemt en haar eigen ondersteuning regelt…
