Het staat wel vast dat de zorg om de gezondheid één van de belangrijkste onderwerpen zal zijn in de verkiezingsdebatten en daarop volgende kabinetsformatie. Een goede gezondheid is niet alleen van belang voor het functioneren en welzijn van de individuele burger.
Ook het belang voor de maatschappij als geheel is groot, gezien de betekenis van gezondheid voor het functioneren van de economie, de sociale cohesie en de levenskwaliteit. Behoud van gezondheid kost wat, maar levert ook veel op.
Paradigmashift
Door onder meer de stijgende zorgvraag bij beperkte middelen dreigt de gezondheidszorg onbetaalbaar te worden. Tegelijkertijd wordt de gezondheidszorg door toenemende complexiteit en gebrek aan afstemming tussen tal van zorgverlenende instanties toenemend ondoelmatig en ineffectief. De Nederlandse gezondheidszorg is van uitstekende kwaliteit, één van de beste van Europa. Dit niveau is bij ongewijzigd beleid echter onhoudbaar. Een paradigmashift in denken en doen is daarom noodzakelijk.
Open voor gesprek
De KNMG staat open voor een gesprek over elke denkbare oplossing, maar acht het wel noodzakelijk dat te nemen maatregelen voldoen aan een aantal uitgangspunten: een goed toegankelijke zorg die veilig is en van goede kwaliteit, dichtbij huis zolang het kan, verder weg indien noodzakelijk, eerder optimaal dan maximaal, aansluitend bij de zorgbehoefte van de patiënt, met aandacht voor functioneren naast aandacht voor ziekte en ongemak, en aandacht voor gezondheidsbevordering en preventie naast aandacht voor care en cure. En dat alles bij voorkeur in samenhang en kosteneffectief.
Integrale benadering
Dit vereist een integrale benadering van zorgverlening rond de patiënt in combinatie met gezondheidsbevorderende maatregelen op populatieniveau. Dat vereist dat de schotten in de zorg worden geslecht en de samenhang in zorgverlening wordt bevorderd. De huidige organisatiestructuur en bekostiging van de zorg consolideren veeleer gefragmenteerde zorgverlening en stimuleren veel te weinig een zorg die aansluit bij wat zinvol en mogelijk is voor de individuele patiënt én de maatschappij. Op dit moment bepaalt de vorm vooral de inhoud, terwijl het juist andersom moet.
Prikkels
Door velen wordt geconstateerd dat prikkels in de zorgverlening meer op productie gericht zijn dan op kwaliteit van zorg. De vraag is echter of de discussie wel moet gaan over hoe de prikkels in te richten. Veel werkers in de zorg zijn intrinsiek gemotiveerd om goede zorg te leveren. Extra prikkels zijn daar niet voor nodig, wel werkomstandigheden die optimale benutting van die intrinsieke motivatie bevorderen. Dit vereist een gemeenschappelijke aanpak van zorgverlenende instanties waarin groepsbelangen ondergeschikt worden gemaakt aan wat bindt en motiveert: een gezonder Nederland
Arie C Nieuwenhuijzen Kruseman, voorzitter artsenfederatie KNMG