Actie voeren, dat doen we in de gezondheidszorg niet graag. Stakingen of werkonderbrekingen zijn immers maar heel lastig te organiseren zonder dat patiënten daar hinder van ondervinden. Voordat de zorg naar dat middel grijpt, moet er wel heel veel aan de hand zijn.
Verschraling
Dat punt is in de ggz nu bereikt ??. Met een enorme plens water heeft minister Schippers het water over de rand van de emmer doen klotsen. Zij snijdt vanaf 2012 bijna 600 miljoen weg uit de ggz, dat is bijna twaalf procent van de totale omzet in de sector. Ter vergelijking: dat komt er op neer dat in één klap geestelijke gezondheidszorg verdwijnt met een omvang vergelijkbaar met die van de hele provincie Utrecht. Niet alleen de instellingen worden daar de dupe van (voor een totaal van 222 miljoen). Ook patiënten worden hard gepakt, met eigen bijdragen van honderden euro’s en een verschraling van het verzekerde pakket.
Kortzichtig
Het zijn venijnige maatregelen, die er onvermijdelijk toe zullen leiden dat zieke mensen te laat of helemaal geen zorg krijgen. Dat lijkt geld te besparen. Maar op iets langere termijn zijn de maatregelen dom en kortzichtig. Mensen met psychische ziektes die te laat zorg krijgen, worden alleen maar ernstiger ziek. Dus als ze uiteindelijk –al dan niet gedwongen- in zorg belanden, is de behandeling vele malen intensiever en dus duurder. Voor je het weet, raken mensen zelfs arbeidsongeschikt –zoals ook in de jaren ’80 en ’90 op grote schaal voorkwam. Die uitkeringen zijn vele malen duurder dan de zorg die mensen geneest. Ook dreigen veel chronisch psychisch zieke zorgmijders weer op straat te belanden. De eigen bijdragen die zij moeten betalen, kunnen per jaar oplopen tot 1800 euro; dat is 3 maanden een netto bijstandsuitkering. Op straat veroorzaken deze zieke mensen al gauw overlast, kleine criminaliteit en onveiligheid. Ook dat kost de samenleving veel meer dan goede ggz.
Duurzame besparingen
Kunnen en willen wij nu helemaal niet bezuinigen? Integendeel. De sector heeft zelf uitstekende voorstellen ontwikkeld om duurzaam de efficiency en de effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg in hoog tempo te verbeteren. Met ambulantisering van de zorg, brede inzet van e-mental health, preventie, minder bureaucratie en verplaatsing van zorg van de tweede naar de eerste lijn. Allemaal plannen die op draagvlak in de sector kunnen rekenen, en die alleen al daardoor veel duurzamere besparingen opleveren dan welk van boven gedicteerd overheidsbeleid dan ook.
Tweederangs
Het is dan ook diep treurig dat de coalitie in Den Haag psychisch zieke mensen en een hard werkende sector als een baksteen laat vallen. Instelling draaien op voor overschrijdingen die buiten de ggz zijn gemaakt, patiënten wordt broodnodige zorg ontzegd. De coalitiepartijen beschouwen ggz kennelijk als tweederangs gezondheidszorg. De PVV heeft meermalen openlijk verklaart chronisch psychisch zieken niet als gelijkwaardige burgers te zien. De minister zei bij de aankondiging van haar plannen dat aanpassingsstoornissen ook wel door mensen zelf met de buurvrouw samen konden worden uitgevogeld. De jeugd-ggz kan, als enig medisch specialisme, wel naar de gemeenten gedecentraliseerd –meer dan uit de hand gelopen opvoedingsondersteuning stelt dat volgens de coalitie klaarblijkelijk niet voor.
Aanslag
Voor de sector is de maat hiermee meer dan vol. Daarom staan we op tegen deze aanslag op onze zorg en onze patiënten. Met opnamestops, zondagsdiensten en woensdag een grote demonstratie. Een van de Kamerleden van de coalitie sprak er schande van, actievoeren ‘over de ruggen van kwetsbare patiënten’. Maar datzelfde Kamerlid heeft er geen problemen mee om die kwetsbare patiënten in de goot te doen belanden door onbetaalbare eigen bijdragen te vragen, van mensen wier inkomen gemiddeld toch al 30 procent lager ligt dan dat van gezonde medeburgers. Dat Kamerlid kan het ook niks schelen dat de zorg, voor wie hem nog wel kan betalen, sterk verschraalt. Wij kunnen dat niet verteren. Actie voeren, dat doen wij niet zo maar. Maar nu is er heel veel aan de hand.