In de blogreeks schreven 11 auteurs 9 blogs over onderwerpen die ons advies ‘De derde levensfase: het geschenk van de eeuw’ bij hen opriep. De blogs gingen over het belang van sporten, over verschillen in eenzaamheid, over hoe het in het buitenland gaat met deze groep ouderen en over samen aan de slag gaan. Terwijl wij in ons advies de nadruk legden op de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid, benadrukten onze gastauteurs vooral dat de jonge ouderen ook zelf iets kunnen doen. En niet alleen om hun derde levensfase vorm te geven, maar ook om zich op tijd voor te bereiden op de fase die erop volgt.
Voorbereiding op de echte oude dag
De commissie Bos benoemt in haar advies van juni 2020 dat veel mensen zich nog onvoldoende voorbereiden op hun toekomstige oude dag. De urgentie om dit op tijd te doen is groot, vanwege bijvoorbeeld de vergrijzing en het groeiende personeelsgebrek in de zorg. De groeiende groep ouderen in onze samenleving telt ook steeds meer mensen zonder kinderen. In 2030 is 17% van de 75-jarige vrouwen kinderloos. Juist voor hen is het volgens ons van groot belang om na te denken over de manier waarop zij oud willen worden. De invulling van hun derde en vierde levensfase is voor hen nóg minder vanzelfsprekend dan voor mensen met kinderen.
Sociale netwerken en geschiktere woonvormen
Wie zorgt er voor jou tegen de tijd dat je hulpbehoevend bent geworden, als je niet kunt rekenen op hulp van je kinderen? De noodzaak om te investeren in een (jong genoeg) sociaal netwerk is groot. Een geschikte woonvorm, zoals co-wonen, kan een oplossing zijn. Zo hebben wij met het Atelier Rijksbouwmeester ‘Who Cares’ opgezet, een initiatief voor nieuwe vormen van wonen, zorg en ondersteuning. Projecten zijn bijvoorbeeld aantrekkelijke stadsdorpen waar meerdere generaties naast elkaar wonen en een netwerk van hof-gemeenschappen. Zo kunnen woonwijken beter aansluiten bij de behoeften van oudere én jongere bewoners.
Houd meer rekening met mensen in de derde levensfase
Dat mensen in de derde levensfase zelf aan de slag moeten, betekent niet dat anderen niets hoeven te doen. Mensen verantwoordelijk voor beeldvorming, beleid- en regelgeving, faciliteiten en voorzieningen rondom deze groep zijn ook aan zet. Zij kunnen hen helpen in plaats van hinderen in de vormgeving van hun leven en hen ondersteunen bij hun bijdragen aan de samenleving. En daarmee zijn we weer terug bij onze inspiratieagenda, die ook na bijna een jaar onverminderd relevant is. Houd bij ruimtelijke inrichting, woningbouw, in de zorg, in wijken en buurt, op het werk en in vrijetijdsbesteding rekening met deze groeiende en diverse bevolkingsgroep. Daar worden niet alleen ouderen beter van. Dat is goed voor ons allemaal!
Pieter Hilhorst & Aletta Winsemius
Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS)