Vanaf eind 2020 geldt nieuwe ambitieuze Europese wetgeving die klinisch onderzoek van een impuls voorziet. Maar, wat doet Nederland? Blijven wij achter de rest aanlopen of worden we koploper in Europa?
Klinisch onderzoek is belangrijk. Ten eerste biedt het patiënten vroegtijdig innovatieve behandelingen. Dit is cruciaal voor patiënten met levensbedreigende ziektes. Daarnaast doen artsen ervaring op met deze innovatieve behandelingen. Dit vergroot hun expertise. Bovendien versterkt het de samenwerking tussen ziekenhuizen, patiëntenorganisaties en geneesmiddelenbedrijven, het research & development klimaat en de Nederlandse economie.
Hoe staan wij er nu voor? Kort samengevat: Nederland staat een beetje stil en behoort tot de Europese middenmoot qua aantrekkelijkheid voor klinisch onderzoek. Landen om ons heen hebben grotere ambities en streven ons stilletjes aan voorbij. Niets doen is geen optie, we moeten ons onderzoeksklimaat concurrerend maken.
Gek van de regels
Wat is het grootste knelpunt? Simpelweg dat iedereen gek wordt van alle regels. Ingewikkelde procedures zorgen voor vertraging bij de opstart van onderzoek. Een voorbeeld: bij gen- en celtherapie duurt het gemiddeld twaalf maanden om goedkeuring te krijgen. Orca Therapeutics heeft daarom onlangs besloten een studie naar Canada te verhuizen, waar binnen één maand goedkeuring werd verkregen! Een pijnlijk gemiste kans op een behandeling voor onze patiënten.
Een andere uitdaging is het betrekken van proefpersonen. Zo ontbreekt er in Nederland een centraal en gemakkelijk toegankelijke website met alle studies waar patiënten zich voor kunnen aanmelden. Ook artsen kunnen meer doen om patiënten door te verwijzen naar onderzoekscentra. En wanneer trapt onze minister Bruno Bruins de landelijke campagne af om deelname in onderzoek te stimuleren? We zien onder andere bij het donorregister dat overheidscampagnes heel effectief kunnen zijn.
Europese wet
De tijd dringt. Nieuwe Europese wetgeving zorgt eind 2020 voor een ander speelveld. Nederland moet zich daarop beter voorbereiden, anders verdwijnt onderzoek naar omringende landen. Klinische studies worden namelijk uitgevoerd in de landen waar dat snel, goedkoop en kwalitatief goed kan.
Om deze uitdagingen aan te gaan, moeten alle partijen de handen ineen slaan. Eind 2019 moet er een ambitieus programma in de steigers staan, dat de minister en de Tweede Kamer omarmen. Dit is noodzakelijk om de versukkeling in Nederland tegen te gaan.
Directeur Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen
