Forensische behandeling maakt de samenleving uiteindelijk veiliger dan opsluiting zonder zorg, zo blijkt uit recidivecijfers, maar forensische zorg is complex en het blijft áltijd mensenwerk. Wij moeten de medewerkers uit de forensische zorg beter faciliteren om dit werk zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren.
De samenleving is de afgelopen tijd opgeschrikt door een aantal tragische gebeurtenissen in de forensische zorg. Deze gebeurtenissen zijn ontwrichtend en ingrijpend. Niet alleen voor alle direct en indirect betrokkenen maar ook voor onze maatschappij. Helaas zijn incidenten niet altijd te voorkomen.
Ons land heeft een strafrechtelijk systeem waarin mensen een tweede kans krijgen. Gedetineerden met een psychische stoornis krijgen na het plegen van het delict, en het uitzitten van hun straf, (als patiënten) behandeling in de forensische zorg. Het doel van de forensische zorg is het behandelen van patiënten in een beveiligde setting om terugval te verminderen en hen, in de meeste gevallen, zo verantwoord en veilig mogelijk te laten terugkeren in de samenleving. Het bieden van forensische zorg is complex. In een sector die kampt met een hoge werkdruk en grote personeelstekorten laveren de medewerkers continu tussen lastige dilemma’s op het grensvlak van zorg en veiligheid. Dit kan en moet beter.
Complex werk
In deze sector voeren medewerkers deskundig en met passie extreem complex werk uit. Om onze maatschappij veiliger te maken, zetten zij zich elke dag in om patiënten te behandelen. Deze medewerkers verdienen alle lof. Wat hebben zij nodig, zou de vraag moeten zijn. Bij een ernstig incident valt nu vaker dan ooit iedereen over het personeel heen. Medewerkers worden bekritiseerd en in uitzonderlijke gevallen zelfs bedreigd. Dit is ongehoord. De sector en de professionals hebben rust en vertrouwen nodig om te werken aan de benodigde verbeteringen. De Taskforce Veiligheid en Kwaliteit in de forensische zorg – opgericht door de brancheverenigingen en het Ministerie van Justitie en Veiligheid – zet zich hiervoor in.
Investeren in opleiding
Wij gaan de komende tijd alles op alles zetten om deze professionals te ondersteunen om hun werk nog beter te kunnen doen. Wij investeren in voldoende goed opgeleide professionals. Vanuit de Taskforce ontwikkelen we een opleidingsprogramma, dringen we de administratieve lastendruk terug en investeren we in een arbeidsmarktaanpak. Het landelijke opleidingsprogramma is een aanvulling op het bestaande opleidingsaanbod en de programma’s in individuele instellingen. Hiermee ontwikkelen we een uniform basisaanbod -onder andere over risicoanalyse- voor het forensisch vakmanschap.
Terugdringen administratieve lasten
Met een vermindering van de administratieve lasten zorgen wij ervoor dat de professionals weer de tijd krijgen om het werk te doen waar ze zo goed in zijn: namelijk het behandelen van de patiënten. Uit onderzoek is gebleken dat een professional nu gemiddeld 16 uur per week bezig is met administratieve handelingen. Dit is onacceptabel en vraagt om onorthodoxe maatregelen die verder gaan dan alleen het opheffen van de huidige minutenregistratie. In de forensische sector moet weer gewerkt worden op basis van vertrouwen, zodat we met alle partijen werken aan het bieden van een veilige samenleving door kwalitatief goede zorg.
Informatie-uitwisseling
Professionals moeten hun werk goed kunnen uitvoeren. Privacyregels en (sterk verouderde) ICT-systemen mogen hierin geen belemmering zijn. Integendeel, dit vraagt om topprioriteit om onnodige fouten in de toekomst te voorkomen. Het is belangrijk dat de informatie-uitwisseling wettelijk goed wordt geregeld. Zodat alle benodigde gegevens altijd standaard van de ene aan de andere betrokken (zorg)professional gaat. Op die manier heeft een behandelaar altijd alle noodzakelijke gegevens van de patiënt en zijn (delict)achtergrond. Op basis van die kennis kan de behandelaar de juiste diagnose stellen, de behandeling starten en een goede risico-inschatting maken. Bovendien moet deze informatie beschikbaar zijn vóórdat de patiënt wordt opgenomen. Dit alles draagt bij aan goede zorg, én een veiligere samenleving.
Voorzitter van Taskforce Veiligheid en Kwaliteit in de forensische zorg
