Intrakoop analyseerde samen met de accountants van Verstegen de cijfers uit alle 1271 bruikbare jaarverslagen van zorginstellingen over 2012. In gezamenlijkheid. Uit de resultaten trek ik drie belangrijke conclusies.
De eerste is dat de sector prima presteert en goed voorbereid is op de komende bezuinigingsmaatregelen. De tweede is dat het belang van inkoop in de zorg belangrijk toeneemt. Alweer. De derde is dat we samen nóg meer zorg kunnen betalen uit bestaande middelen.
Elk jaar verantwoorden de Nederlandse zorginstellingen zich in hun jaarverslag. Daarin kunnen we zien hoe ze het doen in financieel opzicht. De cijfers zijn gecontroleerd. Die kloppen. Als je al die cijfers invoert in één totaaloverzicht, levert dat een nauwkeurige weergave op van de financiële positie van de Nederlandse zorgsector. En wat zie je dan?
Weerbaar én kwetsbaar
In 2012 presteerde de zorg goed, zeker als we kijken naar de bezuinigingsdruk van de overheid. De meeste ‘huishoudboekjes’ zijn op orde. En dat is knap! Het maakt de sector weerbaar en dat biedt weer perspectief voor de langere termijn. Tegelijkertijd zorgen de smalle marges voor kwetsbaarheid. En de financiële positie is nu ook weer niet zo rooskleurig dat we als sector een paar jaar achter elkaar rode cijfers kunnen incasseren. Vooral niet op het niveau van deelsectoren en zeker niet als we kijken naar een groot aantal individuele zorgorganisaties.
De inkoopgerelateerde exploitatiekosten stijgen sterker dan de bedrijfsopbrengsten – net zoals in 2011. Het belang van inkoop neemt dus toe: de sector maakt steeds meer gebruik van ingekochte middelen en diensten. Veel zorgorganisaties doen dat echter nog te weinig samen. Wat mij betreft is daar nog een wereld te winnen. Kijk maar naar het totale volume: de zorgorganisaties kochten samen voor ruim 17,3 miljard euro in, ruim een miljard meer dan in 2011!
Meer geld naar de cliënt
Goed nieuws voor de Nederlandse cliënt: de belangrijkste oorzaak van die stijging zijn de patiënt- en bewonersgebonden kosten. Alle deelsectoren geven meer geld uit aan cliëntenzorg. En daar hoort het geld ook naartoe te gaan. Intussen stijgen de energiekosten met bijna tachtig miljoen euro richting 1 miljard. Alleen al met gedragsverandering en gebruik van de juiste technieken kan de zorg daarin liefst 115 miljoen euro besparen, becijferden TNO en Agentschap NL onlangs.
Dit weten we dus allemaal. Maar de vraag is natuurlijk: wat doen we met deze gevolgtrekkingen? Zorgorganisaties zijn allemaal met dezelfde dingen bezig – maar elk op hun eigen manier. De analyse van Intrakoop en Verstegen brengt de gezamenlijkheid in beeld. De volgende stap is dat de zorg daar ook in gezamenlijkheid haar voordeel mee doet. Dat brengt me op mijn vertrouwde stokpaardje. Als we scherper focussen op een efficiënte organisatie van integrale zorgprocessen – en datgene wat toeleveranciers beter of goedkoper kunnen doen – dan kunnen we samen nóg meer zorg betalen uit bestaande middelen.
Frank Kaptein
Directeur/bestuurder van Intrakoop