Het lijkt bijna afgesproken: de NVZ-voorzitter die een noodkreet van de bestuurder van het Martiniziekenhuis in Groningen ondersteunt. Het Integraal Zorgakkoord is veel te technocratisch, en de bureaucratie zorgt voor flinke vertraging bij het maken van plannen voor de uitvoering van IZA. Om een beroep te kunnen doen op het transformatiegeld (2,8 miljard) moet veel te veel vooraf worden verantwoord, vindt de NVZ-voorzitter.
Dat wordt niks
“Oneindig veel overleg over bijvoorbeeld digitale zorg, zorgcoördinatiecentra, Juiste Zorg op de Juiste Plek, samenwerking in de regio en discussies van allerlei partijen over wat passende zorg eigenlijk moet zijn,“ zo verzucht hij. Tja… zo gaat het natuurlijk nooit wat worden, kan de cynicus denken.
Stoppen is geen optie
Diezelfde week lees ik een interview met bestuurder Pauline Terwijn van Pantein Zorggroep. Al jaren werkt zij aan een uitgebreid netwerk in de regio van ziekenhuizen, verpleeghuizen, huisartsen, wijkverpleging, ouderenzorg, ggz, gemeenten, scholen en werkgevers. “Er zijn allerlei redenen om niet te beginnen en er is maar één reden om wel te beginnen, namelijk dat we het zonder elkaar niet redden.” Zij vertelt dat het hele traject één grote bottleneck is als je focust op de obstakels. “Het past niet in het systeem, er zijn geen financiële prikkels, sommige partners willen wel samenwerken maar tegelijkertijd eerst hun bedden vullen of krijgen hun organisatie niet mee. Als ik zo had gedacht, waren we hier nooit gekomen. Je kiest voor een route, je gaat onderweg aan de slag met vraagstukken en je overwint ze.” Goede samenwerking in de zorgketen en met het sociaal domein zorgt zo voor een besparing van 11.000 ziekenhuisdagen per jaar. Ook Pantein loopt tegen de financiële grenzen en prikkels van het systeem aan. Maar: stoppen is voor Terwijn geen optie. Juist vanuit de maatschappelijke noodzaak die steeds groter wordt.
Spring over je eigen schaduw heen
Kijk: zo kan het dus ook. Je gaat niet doemdenken, excuses verzinnen of stilzitten, maar gewoon aan de slag. En investeer in samenwerking, over de muren van instellingen heen. De maatschappelijke opgave waar we voor staan om ook voor de toekomst goede en passende zorg voor patiënten te kunnen waarborgen, betekent immers dat we de gehele organisatie van de zorg moeten veranderen. Zodat we niet met z’n allen geld blijven uitgeven dat nergens voor dient. Of ons zorgaanbod toe-eigenen, dat eigenlijk door een andere partij veel meer passend kan worden gegeven. En dat betekent dat alle partijen over hun eigen schaduw heen moeten springen. Dat we moeten samenwerken en openstaan voor alternatieven die wellicht niet stroken met een deelbelang, maar voor het collectief wel beter uitpakken. En was dat niet juist wat we met z’n allen vorig jaar beoogden, toen we het Integraal Zorgakkoord ondertekenden?
Dianda Veldman
Directeur-bestuurder Patiëntenfederatie Nederland