Een nieuw jaar brengt goede voornemens met zich mee. Bijvoorbeeld in de vorm van stoppen met roken. Een lovenswaardig initiatief, maar daarbij moet er wel een eerlijke slagingskans geboden worden.
Verleiding ligt op de loer. Denk aan displays in supermarkten waarbij de vrolijk gekleurde sigarettenpakjes impulsaankopen stimuleren. Niet alleen van mensen die proberen te stoppen; maar ook van nieuwsgierige jongeren. Uit onderzoek blijkt dat de kans om te beginnen met roken voor jongeren tweemaal zo groot is als zij in de supermarkt geconfronteerd worden met de zichtbaarheid van sigaretten. Deze, maar ook andere, doelgroepen hebben dan ook baat bij het weren van sigarettendisplays in supermarkten.
Afgelopen juli was er bijna een meerderheid voor invoering van een wettelijk supermarktdisplay-verbod. Maar de Tweede Kamer besloot uiteindelijk om staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) en de supermarktbranche tot 1 januari 2016 te geven te komen tot een convenant waarbij tabaksproducten zonder wetgeving geleidelijk uit het zicht verdwijnen. Tot teleurstelling van KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds – samenwerkend in de Alliantie Nederland Rookvrij – liet staatssecretaris Van Rijn onlangs aan de Tweede Kamer weten dat dit convenant zeker nog een halfjaar op zich laat wachten. Iedere dag beginnen er gemiddeld honderd kinderen met roken. Dus iedere dag dat de displayban op zich laat wachten, is een dag te veel.
Nog geen harde afspraken
Ondanks dat diverse supermarkten met pilots goede stappen maken, is het teleurstellend dat er nog geen harde afspraken zijn. Supermarktketens die bij de branchevereniging CBL aangesloten zijn, zeggen wel de intentie te hebben om voor 1 juli 2016 invulling te geven aan een dergelijk convenant. Maar daarbij stellen ze als voorwaarde dat ook andere tabaksverkooppunten betrokken worden. KWF Kankerbestrijding en haar samenwerkingspartners sluiten zich aan bij het streven dat de displayban uiteindelijk zo breed mogelijk getrokken wordt.
Het zou een mooie eerste stap zijn geweest als de staatssecretaris en de supermarkten het nieuwe jaar hadden ingeluid door samen het goede voorbeeld te geven. Niet alleen om mensen met hun goede voornemens te ondersteunen. Maar ook omdat veel jongeren in de supermarkt geconfronteerd worden met tabaksproducten. Onze oproep aan staatssecretaris Van Rijn, de supermarkten en de overige tabaksverkooppunten is om, in lijn met de verwachting die Van Rijn in zijn brief beschrijft, voor juli alsnog tot een breed convenant te komen dat toewerkt naar het volledig uit het zicht verdwijnen van tabaksproducten. Mocht dit niet lukken voor 1 juli, dan roepen we de staatssecretaris en de Kamer op om tot een breed wettelijk verbod op zichtbare sigarettenverkoop in onder meer supermarkten, pompstation en kantoorwinkels te besluiten.
Best gek, hè?
De ‘Best gek, hè?’- campagne die KWF sinds eind 2015 inzet, sluit aan bij de aanhoudende focus op een displayban in supermarkten. Hierbij staat de gedachte centraal dat het best gek is dat we in Nederland een dodelijk product als sigaretten verkopen alsof het doodnormaal is. Uit onderzoek van TNS NIPO in opdracht van KWF Kankerbestrijding blijkt bovendien dat meer dan de helft van de Nederlandse volwassenen wil dat sigaretten uit het zicht van jongeren worden verkocht. Best gek, hè, dat dit nog niet geregeld is?
Algemeen directeur van KWF Kankerbestrijding