Er gaat in de gezondheidszorg gelukkig heel veel goed. Er werken honderdduizenden toegewijde, goed opgeleide en ervaren professionals. Tegelijkertijd staan de toegankelijkheid, de kwaliteit en de betaalbaarheid onder druk. De huidige organisatie van de zorg is niet toekomstbestendig genoeg. Denk maar aan de arbeidsmarktproblematiek en de sterk groeiende zorguitgaven. Daarom maken wij als umc’s ons hard voor een toekomstbestendig zorgstelsel. Dat kunnen we niet alleen, daar hebben we onze partners hard bij nodig. En de steun van het nieuwe kabinet.
Zet in op preventie en verlaag gezondheidsverschillen
Dat is de allereerste oproep die ik wil doen aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen. Een toekomstbestendige gezondheidszorg begint aan de ‘voorkant’, met effectieve preventie. Door nú te investeren in een geïntegreerde preventieaanpak werken we aan de gezondheidswinst van de toekomst. Denk aan de verbetering van leefstijl en de leefomgeving, maar ook aan vaccinatieprogramma’s, bevolkingsonderzoeken, infectieziektebestrijding en zorginnovaties. We hebben daar al heel veel mee bereikt. Maar de verdere ontwikkeling loopt nu spaak, zoals blijkt uit de stijgende zorgkosten en de hardnekkige grote verschillen in levensverwachting tussen bevolkingsgroepen. De doorontwikkeling van de rol van preventie in onze samenleving vergt wetenschappelijke kennis en ervaring uit heel verschillende disciplines, een integrale aanpak en nieuwe allianties. Daarom is meer kennis van en aandacht voor preventie nú nodig.
Investeer in onderzoek naar en innovatie van gezondheid en zorg
Wat de coronacrisis onbetwist heeft aangetoond is dat fundamentele wetenschap en innovatie in het medische veld van levensbelang zijn. Mede door langjarig onderzoek aan de umc’s lag er direct na de uitbraak van de epidemie een goede basis voor vaccinstudies, onderzoek naar behandelmethoden en begrip van het virus. Dit moeten we vasthouden. Door blijvend te investeren in een stevige basis van de umc’s en andere kennisinstellingen kan ook in de toekomst snel en goed worden ingespeeld op maatschappelijke uitdagingen.
Passende beloning
Zeker in het afgelopen jaar hebben we kunnen zien hoe onze zorgprofessionals de schouders eronder gezet hebben. Als grote werkgevers in de zorg bevinden de umc’s zich in een spagaat tussen enerzijds de verwachtingen van zorgprofessionals dat het ‘applaus voor de zorg’ daadwerkelijk wordt omgezet in structureel meer waardering, en anderzijds de uiterst beperkte financiële mogelijkheden. Wij doen een dringend appèl op alle partijen om meer loonruimte voor de zorg op te nemen in het nieuwe regeerakkoord, zodat er ruimte ontstaat voor verbetering van arbeidsvoorwaarden en loopbaanperspectief.
Bevorder de ontschotting in het zorgstelsel
De verregaande samenwerking tussen alle soorten van zorg die we in de coronacrisis hebben meegemaakt mogen we niet meer loslaten! Ontschotting is nodig omdat geen enkele zorginstelling zelfstandig het volledige zorgpakket kan leveren zonder samenwerking met andere zorgverleners. De umc’s hebben vanuit hun publieke taak een faciliterende en verbindende rol in de regio voor de organisatie van de gezondheid en zorg, onderzoek en opleidingen. Vanuit die rol en vanuit de overtuiging dat regionale samenwerking de oplossing is voor veel uitdagingen zetten zij zich in voor goed functionerende regionale samenwerkingsverbanden. Ik doe hierbij een krachtige oproep aan de zorgpartners en de politiek om de handen ineen te slaan. Voor het leven van morgen.
Prof. dr. Margriet Schneider
Voorzitter Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra
NFU was medeorganisator van het Grote Zorgdebat maandag 8 maart. Lees hier alle blogs en nieuwsartikelen hieromtrent.