Bevolkingskrimp slaat toe in Oost-Groningen, de Oostelijke Mijnstreek, Zeeland en nog een stuk of vijf regio’s in den lande. Jongeren trekken weg, de bevolking vergrijst, is relatief laag opgeleid, arm en ongezond. Ze zijn met te weinigen om verzorgingshuizen te blijven bevolken. Het volume is te laag voor gespecialiseerde curatieve zorg. De middenstand brokkelt af, publieke voorzieningen verdwijnen. Hoe hou je als zorgaanbieder het hoofd boven water in zo’n regio?
De strategieën zijn legio. Samenwerken. Afspraken maken over portfoliokeuzes. Uitruilen van patiënten en specialismen met kennelijke concurrenten. Fuseren. De tent laten overnemen. Bij dit soort bewegingen in de markt zit de Autoriteit Consument en Markt en anders wel de Nederlandse Zorgautoriteit normaliter als een bok op de haverkist. Worden hier geen ongeoorloofde afspraken gemaakt, de markt verdeeld, tariefafspraken gemaakt, voorbijgelopen aan de belangen van de patiënt?
Marktwerking
Kennelijk wijken de omstandigheden in krimpregio’s af van het normale. Dat mogen we wel vaststellen na een rondgang van verslaggever Daan Marselis voor Skipr magazine. Zorgaanbieders kunnen zich daar van alles permitteren wat de Centrale God van de Marktwerking in de zorg elders ten strengste heeft verboden. Uiteraard onder voorwaarden. Als het maar uitgaat van de belangen van patiënt… Als het maar gebeurt onder regie van de zorginkopende zorgverzekeraar… Dan mag ineens van alles: samenwerken, verdelingsafspraken maken, zorg laten inkopen voor ruim tien jaar in één keer, de hele organisatie laten overnemen door een grote academische partij uit de provinciehoofdstad, overheidssteun accepteren als spartelende zorgaanbieder…
Nu wonen er 1,2 miljoen burgers in acht krimpgebieden, in 2025 zijn dat er 2,4 miljoen in meer leeglopende regio’s. Bij voortgezet beleid kunnen we tegen die tijd zeggen dat de uitzondering – samenwerking, meerjarige inkoopafspraken, fusies, overnames – regel is geworden.
Hoofdredacteur Skipr
In het oktobernummer van Skipr magazine staat het verhaal over bevolkingskrimp, maar ook andere verhalen zoals een interview met Anja Schouten, waarin zij pleit tegen het denken in productiedoelen.
