Wat als meer en duurder niet altijd beter was in de gezondheidszorg? We moeten anders gaan denken over innovatie in gezondheidszorg.
Waar staan we vandaag?
In de gezondheidszorg hebben we de afgelopen decennia enorme innovatie gezien, maar we hebben het tegelijkertijd ook erg complex en duur gemaakt. De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben het afgelopen jaar samen meer dan 4 triljoen euro uitgegeven aan gezondheidszorg. De VS heeft de uitgaven aan gezondheidszorg per persoon in de afgelopen 20 jaar verdubbeld. Maar deze verdubbeling betekent geen verdubbeling van kwaliteit. De levensverwachting in de VS is bijvoorbeeld de afgelopen 20 jaar met slechts 3,3 jaar gestegen (van 75,4 naar 78,7).
We kunnen ons huidige gezondheidszorgsysteem op deze manier niet langer meer behouden. Besparingsmaatregelen zijn niet meer weg te denken in Europa. Maar er zijn ook mogelijkheden om meer met minder te doen in de gezondheidszorg.
Hoe kunnen we veranderen?
Productontwikkeling – houd het simpel
Nu kunnen wij in de ontwikkelde landen heel wat leren van landen zoals India en Oeganda, waar beperkte toegang tot de juiste middelen er juist voor zorgt dat men anders innoveert. Zij gaan op zoek naar producten en oplossingen die niet alleen goedkoper zijn, maar die net zo veilig en effectief zijn als wat we al hebben.
Zo was er Dr. Waknis, een chirurg in een ziekenhuis in Pune, één van de grotere steden in India. Om zijn operaties betaalbaar te houden voor arme patiënten zocht hij naar manieren om kosten te besparen. Eén van de instrumenten die hij gebruikt tijdens een operatie zijn schedelclips die bloeden moeten voorkomen, maar die zijn duur en moeilijk te verkrijgen in India. Puur functioneel gezien merkte hij op dat een standaard kantoorbenodigdheid op een gelijkaardige manier werkt, namelijk een papierklem. Mits steriliseren bleken deze uiteindelijk even veilig en effectief te zijn tijdens zijn operaties.
Worden papierklemmen nu ook een standaard chirurgisch instrument in Europa? Een meer pertinente vraag is eerder waarom onze standaard schedelclips een veelvoud kosten van een papierklem? Hebben we ze over-ge-designed?
Een ander voorbeeld. Chirurgische boren zijn voor veel ziekenhuizen in Afrika onbetaalbaar. Een aantal ziekenhuizen in Oeganda gebruiken nu een gewone boormachine met een speciaal daarvoor ontworpen beschermend omhulsel om het steriel te houden tijdens een operatie. Dit kost hen ongeveer 500 euro per machine – vergelijk dit met zo’n 30.000 euro per chirurgische boor.
Veel van onze producten en processen in de gezondheidszorg zijn onnodig ingewikkeld, en er bestaan vaak simpelere oplossingen. Zo sterven er bijvoorbeeld jaarlijks wereldwijd 4 miljoen kinderen in de eerste vier weken van hun leven, velen door een gebrek aan warmte. Een couveuse is vaak te duur in ontwikkelingslanden. Daarom daagde een wereldleider in medische technologie zijn onderzoekscentrum in India uit om de couveuse opnieuw te ontwerpen. Het resultaat? Een versimpelde versie, even effectief en veilig, maar voor een 70 procent lagere kostprijs. Daardoor is het nu mogelijk om meer kinderen te redden en bovendien de kosten van de gezondheidszorg voor pasgeborenen zo laag mogelijk te houden. Het desbetreffende product wordt vandaag trouwens ook succesvol verkocht in Europa.
Zorgprocessen – zoek het niet te ver
Dichter bij huis zien we dat nieuwe concepten zoals Internet of Things en Industry 4.0 tegenwoordig hot zijn in Europa, en verwacht wordt dat ze ook disruptief zullen zijn in de gezondheidszorg. Maar de sector loopt dikwijls achter op andere sectoren bij het adopteren van innovatie door informatietechnologie, omwille van onder andere financiële beperkingen, of sector-specifieke bezorgdheden zoals bescherming van de privacy van patiënten.
Elektronische patiëntendossiers piekten tien-vijftien jaar geleden in Google’s search trends, maar in de meeste Europese landen bestaat er nog altijd geen nationaal systeem dat zorgverstrekkers en patiënten kunnen raadplegen en beheren.
Een andere technologie die al sinds de jaren ’70 de logistieke keten van supermarkten ingrijpend heeft veranderd, blijft tot op vandaag ondergewaardeerd in ziekenhuizen. Barcodes zijn alomtegenwoordig in onze winkels, maar niet zo in ziekenhuizen. Nederland loopt iets voorop in het gebruik van barcodes in ziekenhuizen, maar in de meeste Europese landen zijn er nog veel mogelijkheden om ziekenhuisprocessen te optimaliseren door middel van barcodes, en zo veiliger en efficiënter te werken. Zo schat de National Health Service (NHS) in het Verenigd Koninkrijk 1,3 miljard euro per jaar te kunnen besparen in hun ziekenhuizen door meer barcodesystemen te gebruiken.
Beide technologiën hoeven niet duur te zijn. Zo spendeerde Estland 7,5 euro per patiënt bij het invoeren van hun nationaal elektronisch patiëntendossier. Duurder is echt niet altijd beter, we kunnen meer met minder doen.
Director Healthcare Marketing and Strategy bij UPS
