Is deze censuur niet koren op de molen van complotdenkers? Of maakt deze verwijdering de samenleving juist veiliger? Hoe dan ook, de actie van LinkedIn is een aanzet tot een relevante discussie: hoe beschermen we de samenleving tegen desinformatie maar respecteren we de vrijheid van meningsuiting?
Verzonnen werkelijkheid
Het ACC is een klein collectief bestaande uit enkele artsen met verschillende specialisaties, maar wel met één belangrijke gemeenschappelijke overtuiging: de aanpak van de coronacrisis door de overheid, RIVM en het OMT deugt nooit. Van de coronamaatregelen tot vaccins, volgens het ACC had het allemaal anders gemoeten.
Maar alle goed bedoelde intenties van het ACC ten spijt, hun boodschap is een veelal een verzonnen werkelijkheid die mogelijk schadelijk is voor de volksgezondheid. Het ACC gaat met haar beweringen en activistische uitspraken regelmatig in tegen de wetenschappelijke consensus. Daarmee verwerven zij onder een gering deel van de bevolking een heldenstatus. De verwijdering van het LinkedIn-account van het ACC versterkt onbedoeld die bedenkelijk statuur. Deze censuur bekrachtigt het idee onder aanhangers van het ACC dat er sprake is van een complot en dat doet het vertrouwen in de overheid, de (social) media en wetenschap geen goed. Eveneens ontneemt het zorgverleners en medische wetenschappers de kans om met aanhangers, of eenieder die is gaan twijfelen door deze desinformatie, het (online) gesprek aan te gaan.
Tegengeluid laten horen
In plaats van het inperken van de vrijheid van meningsuiting, zou men beter een dergelijk platform kunnen gebruiken om enerzijds weerklank te geven aan de angst die leeft onder twijfelaars en anderzijds een publiekelijk toegankelijk tegengeluid te laten horen waarmee de desinformatie kan worden weerlegd. Het social media-account van het ACC – het hol van de leeuw – is bij uitstek de plek om het gesprek aan te gaan met de twijfelaars. Dat is de doelgroep waarvan we de angst moeten begrijpen en die we moeten bereiken.
Schijnveiligheid
Bovendien, als wij ons niet kritisch zouden uitlaten over het verwijderen van dergelijke accounts op social media, geven wij een verkeerd signaal af aan de social media platforms. Naast dat zij bepalen wat wij te zien krijgen, geven we daarmee indirect toestemming dat zij ook bepalen wat wij mogen zeggen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling.
De actie van LinkedIn om het ACC-account te verwijderen is een schijnveiligheidsactie om de samenleving te beschermen tegen desinformatie. Het leidt eerder tot wantrouwen en polarisatie. Gelukkig is er een minder rigoureus een veel effectiever middel tegen desinformatie: informatie.
Bernard Leenstra
Huisarts in opleiding en medeoprichter van prullenbakvaccin.nl
J. Meintjens
Goed artikel, behalve dat de laatste zin helaas inhoudelijk onjuist is.
Vóór internet hadden velen van ons (ik inclusief) de idee dat onbenul en onkunde het gevolg waren van een gebrek aan informatie. Dat blijkt dus niet te kloppen, of in ieder geval niet geheel: tegenwoordig is er een overmaat aan informatie, voor zowel professionals alsook voor leken, en blijkt het vermogen om informatie op waarde te schatten de belangrijkste beperking voor kennis en inzicht. Daar hebben zelfs academici last, getuige de tegenstellingen tussen de gangbare professionele opinies enerzijds en ACC anderzijds.
Bijgevolg gaan mensen nu veelal zoeken naar informatie die hun vooringenomenheid bevestigt (ook dat zien we mooi geïllustreerd rondom het fenomeen ACC), waarbij berichtgeving die het eigen standpunt lijkt te ondersteunen als betrouwbaarder wordt gewaardeerd dan tegengeluiden. De inflatie van het begrip ‘waarheid’ versnelt zich enorm, wat pijnlijk zichtbaar is geworden rondom het omdopen van de club ‘Viruswaanzin’ naar ‘Viruswaarheid’.
Ik ben bang dat om die reden het door u gesuggereerde “middel tegen desinformatie: informatie” weinig effectief is zolang deze niet acceptabel is voor de doelgroep.
Zoals door een deel van onze verpleegkundigen opmerkingen van familie over ‘altijd een hoge pijngrens’ worden beschouwd als pathognomonisch voor zeer gevoelige patiënten, zo dreigt tegenwoordig een aanduiding als ‘waarheid’ kenmerkend te zijn voor controversen.