Terwijl de zorgorganisaties hun wonden aan het likken zijn ten gevolge van de forse ingrepen in de Wlz en Wmo, presenteerde staatssecretaris Van Rijn onlangs al zijn visie op de verdere toekomst van de langdurige zorg.
Kern van zijn visie is om bekostiging meer cliëntvolgend te maken. Meer vraagsturing in de langdurige zorg lijkt een prima uitgangspunt, maar hoe ziet het speelveld er straks uit in de zorg?
De wens tot meer vraagsturing in de langdurige zorg is er al geruime tijd. Denk aan de vele nieuwe initiatieven die het afgelopen decennium tot stand zijn gekomen: de zelfstandige teams in de thuiszorg, de kleinschalige initiatieven in de gehandicapten- en ouderenzorg en de snelle opkomst van zorgcoöperaties. Meer vraagsturing zal het aantal van deze vernieuwende initiatieven ongetwijfeld verder opschroeven.
Voor bestaande zorgorganisaties betekent deze beleidsaankondiging een stevige waarschuwing: pas je visie en organisatie op tijd aan, want bestaande machtsverhoudingen in de zorginkoop bieden voor de toekomst geen zekerheid meer. Die waarschuwing is een goede prikkel om zorgorganisaties te kantelen naar kleinschalige vormen, waarin cliënten en hun vertegenwoordigers meer invloed hebben en samen met medewerkers aan de gewenste zorg vorm geven.
Gelijk speelveld
Belangrijke voorwaarde is dan wel een gelijk speelveld. Met gelijke arbeidsvoorwaarden voor medewerkers om een race naar de bodem (zoals in de huishoudelijke zorg) te voorkomen. Maar ook met gelijke eisen aan toetsbare kwaliteit en veiligheid en verantwoording daarover. Een gelijk speelveld betekent dat nieuwkomers een faire kans moeten krijgen, maar niet ten koste van arbeidsvoorwaarden, kwaliteit, veiligheid of verantwoording. De bestaande zorgkantoren en inspecties kunnen prima toezien wie op de zorgmarkt kan worden toegelaten en daar ook mogen blijven.
Als een gelijk speelveld eenmaal is gecreëerd kan vraagsturing eenvoudig organisatorisch worden ingevoerd: het indicatiebewijs kan dienen als voucher voor toegang én bewijs voor financiering van de zorgaanbieder. Er is dan geen noodzaak meer voor complexe inkoopprocedures, maar ook niet voor ingewikkelde en fraudegevoelige persoonsgebonden budgetten. Die kunnen in het gelijke speelveld dan ook zonder probleem afgeschaft worden. De staatssecretaris kan met zijn visie op de toekomst van de langdurige zorg dit slepende dossier dan ook snel sluiten.
Bestuurder Tragel Zorg
