Zelfregie voor cliënten en patiënten vraagt om ander gedrag van cliënten, patiënten en hun netwerk. De bestuurder blijft hierbij niet buiten schot.
De ondersteuning die medewerkers geven, gebeurt in de relatie met cliënten en patiënten. Natuurlijk neemt elke professional al zijn kwaliteiten mee, zijn ervaring, kennis en methodieken. Hij vervult de rol van deskundige. Maar daar blijft het niet bij. De ondersteuning die hij biedt krijgt vorm in de interactie met degene die hij begeleidt. Hij is niet alleen professional maar brengt zichzelf ook als persoon in. Zijn rol en zijn persoon komen in die interactie samen. Dat geldt ook voor de cliënt. Hij is er als persoon en vervult in die interactie tegelijkertijd zijn rol als cliënt. Zo komen twee unieke personen samen tot een vervolg op wat de vraag is. Op voorhand ken je de uitkomst niet. Die is het gevolg van de meerwaarde die ontstaat door de interactie van juist deze twee personen…
Niet vrijblijvend
Als u van medewerkers verwacht dat ze zichzelf als persoon inbrengen, dan is dat niet vrijblijvend. Dan mogen medewerkers van hun collega’s verwachten dat zij dat onder elkaar ook doen. Dat mogen ze dus ook van hun leidinggevende verwachten. Dus ook van de bestuurder.
Het is net zoals bij een verandering die u beoogt te bereiken. Die kan alleen maar slagen, wanneer uw aanpak in overeenstemming is met de uitkomst die a als je doel ziet. Wanneer u wilt dat iemand beter luistert, dan kunt u dat natuurlijk hard roepen. De kans dat u een effect op de lange termijn bereikt, is buitengewoon klein. Door te eisen dat mensen naar u moeten luisteren, bevestigt u juist de bestaande cultuur waarin iedereen slecht naar elkaar luistert. Met het roepen geeft u zelf het verkeerde voorbeeld. Anderen gaan beter luisteren, wanneer u zelf begint met eerst goed naar hén te luisteren.
Wilt u dat specialisten eerst de patiënt zien en dan pas de computer met alle gegevens? Wilt u dat medewerkers van uw verzekeringskantoor openstaan voor de specifieke situatie van de klanten? Wilt u dat managers aandacht hebben voor wat medewerkers bezighoudt? Het zijn allemaal vragen die leiden tot hetzelfde antwoord. Het antwoord dat Mahatma Gandhi ooit zo treffend verwoord heeft met ‘Be the change you wish to see in the world’.
Leiden
U kunt uzelf gemakkelijk zelf testen. Kijk eens naar de volgende gedachten: ‘Medewerkers moeten het alleen nog begrijpen’, ‘Door dit project uit te rollen, zullen we de beoogde verandering realiseren’ of ‘Ik vraag me af of we iedereen mee krijgen’. Hoor je jezelf zo vaker denken? Zodra het antwoord hier ‘ja’ op is, dan is het de hoogste tijd om zelf in de spiegel te kijken. Wie zo denkt, stelt zich als leider buiten het speelveld van de medewerker. Uw gedrag als leider is dan als het ware losgemaakt van dat van de medewerker. U heeft het óver hen. U plaatst uzelf erbuiten en bent fotograaf in plaats van dat u ook op de foto staat.
Als leider moet u de pijl omdraaien. Een pijl, die niet meer naar anderen wijst maar naar uzelf. Met de vraag hoe u regie neemt over uw eigen leiderschap. Om zo een voorbeeld te zijn en alle betrokkenen uit te nodigen, te inspireren, te begeleiden, te coachen en te ondersteunen om datzelfde ook te doen. De weg om zelfregie bij cliënten, patiënten en medewerkers te bevorderen begint niet bij hén, maar bij uzelf als leider.
Bestuurder Radar
