Het nieuwe ‘Generiek Kompas’ biedt volop mogelijkheden om onderzoeken écht van meerwaarde te laten zijn en aan te laten sluiten op eigen beleidsdoelen. En dus krijgt vandaag de dag ook de term ‘reablement’ een belangrijke plaats in het cliëntonderzoek en medewerkersonderzoek dat zorgorganisaties laten uitvoeren.
Reablement als strategisch speerpunt
Reablement. Het is een fraaie term die veel ouderenzorgorganisaties hebben omarmd. De term is fraai, maar het gedachtegoed nog veel fraaier. Want re-able-ment staat letterlijk voor het weer in staat stellen van. In dit geval het weer in staat stellen van ouderen om zichzelf bij de dagelijkse activiteiten te redden. Nu meer en meer (ouderen-) zorgorganisaties reablement als principe zijn gaan omarmen, merken we dat het gedachtegoed een vaste plaats krijgt in de beleidsplannen van organisaties. Vaak wordt het zelfs bestempeld als een ‘strategisch speerpunt’ of ‘een kernambitie’. Het tekent het geloof van organisaties dat reablement één van de antwoorden kan zijn op de uitdagingen die er liggen in de sector. En dus zien we reablement ook steeds vaker voorbij komen in onderzoeken.
Reablement in medewerkersonderzoek
Allereerst zien we door onze medewerkersonderzoeken wat reablement doet met en vooral vraagt van medewerkers die er mee werken. Dat begint bij een stukje begrip; is het duidelijk wat de term en het gedachtegoed inhoudt? Of blijft de term te vaag en is het daardoor moeilijk om dit concreet in de praktijk toe te passen? De vraag stellen is hem in dit geval beantwoorden, zo hebben we gemerkt in de voorbije periode. Het begint dus bij het begrijpen van de term voordat praktische toepassing kan plaatsvinden. Maar ook al is de term helder en zijn de mogelijkheden voor toepassing duidelijk, zelfs dan zien we dat de implementatie van reablement het nodige vraagt. Immers, vaak wordt er gewerkt volgens vaste regels, procedures en handelswijzen die al jarenlang worden toegepast. Veranderen is dan niet altijd even makkelijk, zo blijkt.
Reablement in cliëntonderzoek
De uitdagingen om reablement écht te laten werken, gaan echter verder dan alleen de beleidsvisie van een organisatie of het begrip en de praktische toepassing ervan door medewerkers. Het vraagt ook het nodige van cliënten, die vaak óók gewend zijn geraakt aan ‘hoe het altijd ging’. Het weer uitgedaagd worden om zelf een broodje te smeren of om aantrekhulpmiddelen (voor het aantrekken van steunkousen) te gebruiken, vraagt ook wil, bereidheid én durf van henzelf. Onderzoek naar deze wil, bereidheid en durf blijkt vaak een bron van inspiratie.
Reablement in beide onderzoeksvormen
Het inzichtelijk maken van ervaringen en belevingen rondom reablement bij zowel medewerkers als cliënten levert op zichzelf dus al interessante inzichten op. Maar wanneer we deze inzichten (statistisch) met elkaar in verband brengen, wordt de bron van informatie en inspiratie alleen maar groter. Zo zagen we bij een vvt-organisatie dat in thuiszorgteams waar medewerkers beter bekend waren met de principes van reablement, cliënten zich zelfredzamer voelden dan in teams waar medewerkers minder bekend waren met de principes van reablement. Het leverde concrete sturingsinformatie op; in dit geval om binnen alle teams in te zetten op een beter en breder begrip van medewerkers over reablement.
Lees ook Generiek Kompas biedt volop kansen voor interne verbetering en Heldere beleidsdoelen leiden tot waardevolle onderzoeken