Het streven naar steeds betere zorg op basis van een gezonde competitie is een hoeksteen van het publieke zorgstelsel. Het Nationaal Zorgfonds stimuleert dat ook. Het grote verschil is, de concurrentie uit winstbejag is er uit gehaald.
De zorgpolder heeft voor de tweede maal een gezamenlijke agenda voor de zorg geformuleerd, als advies voor de komende kabinetsformatie: Investeren in Vernieuwende Zorg.
Het betreft de zorg in de meest brede zin, Zvw, WLz, de gemeentelijke zorg en dit alles in de nog bredere context van een integraal rijksbeleid. De zeven punten zijn stuk voor stuk relevant, de onderliggende analyse is steekhoudend. Samenwerken is het sleutelwoord, het gaat om Samenwerking & Vertrouwen.
Er is een aardig filmpje van gemaakt:
De Agenda voor de Zorg is het vleesgeworden poldermodel. Een unieke verworvenheid van onze politiek-bestuurlijke cultuur. Tot zover: uitstekend.
Wantrouwen
Maar er is een probleem, er is één woord dat angstvallig vermeden wordt: Concurrentie. Anders gezegd: de Marktwerking. Primair in de Zvw, maar een dominant kenmerk in het gehele zorgstelsel. Bestaande wetten gebieden: U zult onderling concurreren, verzekeraars en u zult ook zorgaanbieders dwingen tot concurrentie!
Concurrentie betekent wantrouwen, het niet delen van informatie. Omzichtig wordt om dit heikele punt heen geredeneerd. Wantrouwen is een sta in de weg voor samenwerking, zowel op het bestuurlijke, als het operationele vlak. Polderen zit in ons bloed, dus we breien de bestuurlijke samenwerking er wel omheen. Daar slagen we natuurlijk uiteindelijk altijd in, maar het heeft een prijs: torenhoge systeemkosten. Ons marktgeoriënteerd zorgstelsel is duur, de overhead is meer dan 20 procent.
Maar het marktdenken tast ook het vertrouwen van de burger in zijn of haar zorg aan, als zorg nodig is. Die gewenste ’transparantie’ is een farce. En dit probleem is onoplosbaar. Een meerderheid van alle Nederlanders wil daarom dat de zorg weer een publiek stelsel wordt, zo schreef Trouw onlangs.
Blauwdruk
Met het Nationaal ZorgFonds heeft een coalitie van politieke partijen een publiek stelsel vormgegeven. Primair gericht op de Zvw, maar impliciet een blauwdruk voor de gehele zorg. De punten van de Agenda voor de Zorg zijn evenzovele pijlers van dit publieke zorgstelsel: Preventie, Samenwerking, Zorg op maat voor de Patiënt, de Arts-Patiënt relatie als uitgangspunt, Hernieuwde arbeidsvreugde voor zorgprofessionals, Regie op innovatie, Sanering van de protocollitis, Organisatorische vereenvoudiging en logisch vormgegeven bestuurlijke samenwerking met de Care (25 zorgregio’s gekoppeld aan de GGD-regio’s).
Het grote verschil is, de concurrentie uit winstbejag is er uit gehaald. Maar het streven naar steeds betere zorg op basis van een gezonde competitie is juist een hoeksteen van het publieke zorgstelsel. Innovatie wordt gestimuleerd. Vanuit een gezonde eerzucht en beroepstrots, niet vanwege de centen.
Als de partijen van de zorg diep in hun hart kijken kunnen ze zich hier waarschijnlijk prima in vinden. Met een paar uitzonderingen. De twee commercieel gedreven zorgverzekeraars en de leveranciers van al die peperdure hulpmiddelen: medicijnen, instrumenten en automatisering. Maar zij zijn geen zelfstandige partij in deze coalitie.
Adviseur marktwerking in de zorg