Uit de ontvangst van het RVZ-rapport over de ouderenzorg blijkt dat het momentum van overeenstemming over wat er moet gebeuren nog ver weg is. Misschien komt dat doordat er eigenlijk heel veel onderwerpen tegelijk spelen.
Een (waarschijnlijk niet compleet) lijstje:
- de kwaliteit van de intramurale ouderenzorg moet in veel gevallen omhoog. Dat heeft enerzijds te maken met de infrastructuur (gebouwen, kamers, inrichting) en anderzijds met de beschikbaarheid van voldoende gekwalificeerd personeel.
- Wat ouderen van straks willen, verschilt van nu. Zo lang mogelijk zelfstandig wonen vereist een enorme aanpassing in de aard en opzet van de thuiszorg.
- Het aantal ouderen dat straks zorg nodig heeft neemt fors toe. Dat geeft druk op collectieve uitgaven terwijl het economisch tij niet florissant is, om het maar zachtjes uit te drukken.
- We krijgen te maken met een krappe arbeidsmarkt, waardoor een hoger beroep op verzorgenden alleen al vanwege arbeidsmarktproblematiek problematisch is.
- Zelf meer betalen voor ouderenzorg lijkt onvermijdelijk, maar hoe doen we dat op een rechtvaardige manier? Het verschil tussen gerechtvaardigde solidariteit en een straf voor sober leven lijkt in de discussie een zeer dunne evenwichtslijn.
- Meer samenhang in de domeinen pensioen, wonen en zorg is hard nodig, maar in al deze sectoren is men bezig een grote berg eigen boontjes te doppen.
- Ontschotting tussen de bekostiging van cure en care is hard nodig maar vereist ook een zekere mate van vertrouwen in verzekeraars.
- Omdat het in de care vooral zal moeten gaan om de kwaliteit van leven in plaats van de formele zorgindicatie zal de samenwerking met mantelzorgers veel intensiever moeten. Dat vereist voorzieningen voor mantelzorgers en een open houding van professionals.
- Omdat de kwaliteit van de ouderenzorg staat of valt met andere welzijnsvoorzieningen van de gemeente zal de samenwerking tussen verzekeraars en gemeenten veel sterker moeten. Dat vereist een regisserend vermogen dat er nu vaak niet is.
- Al deze wijzigingen vergen een consequent en consistent overheidsbeleid en dus een consensus op de hoofdlijn van politieke partijen van verschillende kleur.
Het lijkt toch wel een speerpuntje voor een nieuw kabinet, die ouderenzorg…
Martin van Rijn
Voorzitter Executive Committee pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM