Interviews met 44 Nederlandse dementieprofessoren zijn gebundeld in het boek ‘Onder dementieprofessoren’. Vrijdag 24 mei wordt dat gelanceerd tijdens de jaarlijkse onderzoeksdag Mix & Match van Alzheimer Nederland en Memorabel van ZonMw (Deltaplan Dementie).
Eye-openers
De interviews bieden vele eye-openers. Eentje was recent al in het nieuws: als de jarenlang opgebouwde kennis over preventie en leefstijl systematisch en grootschalig wordt toegepast, daalt de incidentie van dementie met een derde. Permanente educatie zorgt voor cognitieve reserve in een plastisch brein, wat dient als buffer tegen de gevolgen van dementie. Een slecht gehoor, hoge bloeddruk, zwaarlijvigheid, depressie en eenzaamheid genereren aantoonbare risico’s op dementie.
Er lopen spannende onderzoeken naar senescente cellen, ontstekingen en microlaesies in het brein, en elektrostimulatie voor groei van de hippocampus (zetel van het geheugen). Of het kweken van minihersenen uit stamcellen om daarmee breinschade door stressfactoren zoals sigarettenrook te onderzoeken of de werking van nieuwe medicijnen snel te testen. Mooi alternatief voor proefdier-onderzoek, maar voorlopig blijft dat nodig. Mede ook omdat allerlei omgevingsfactoren óók van grote invloed zijn op het ontstaan, beloop en omgaan met dementie. Goede fenotypering is cruciaal om de juiste zorgkeuzes te maken, op weg naar persoonsgerichte en integrale zorg.
Beloftevol is social health in de dementievriendelijke samenleving, met psychosociale ondersteuning van mensen met dementie én hun mantelzorgers. Tot slot, grootschalig onderzoek naar organisatie en doelmatigheid van dementiezorg is ook hard nodig, aldus een van de vele citaten.
Samenwerking
Een grote eye-opener is het alom uitgesproken verlangen naar samenwerking, met krachtig leiderschap van multidisciplinaire allianties op (inter)nationale schaal. Dan moet je elkaar makkelijk kunnen vinden en overzicht hebben van het hele werkveld. Daarom ook portretten van alle dementieprofessoren, inclusief honderden kernpublicaties met hyperlinks, jaarlijks te actualiseren. Nieuwe hoogleraren kunnen zich aanmelden en dan komt ook hun portret in dit e-boek.
Hoe komen dementieprofessoren tot een wenkend perspectief voor het hele dementieveld? Laten we samen de kennisketen sluiten, een multidisciplinaire onderzoeksagenda ontwikkelen, en dan als groep in structureel overleg gaan met de fondsenwereld. Het laatste hoofdstuk geeft daarvoor inhoudelijke voorstellen. Daarom mijn oproep: jaarlijks een meerdaagse retraite onder dementieprofessoren voor uitwisseling en ideevorming om samen die grote dementiepuzzel te leggen.
‘Onder dementieprofessoren’ is gratis te downloaden bij Alzheimer Nederland of Vilans, die deze publicatie hielpen realiseren.
Hoogleraar Management & Organisatie van Ouderenzorg bij de Erasmus School of Health Policy & Management en sinds 1 januari 2019 directeur/bestuurder van Geriant (dementiezorg in Noord-Holland Noord)
Lees ook het interview met Robbert Huijsman op Zorgvisie: ‘Onder dementieprofessoren’ biedt totaalbeeld dementieonderzoek