Gemeenten investeren weinig in jongeren onder de 21 die weinig verdiencapaciteit hebben en geen uitkering ontvangen, want dit levert hen niet veel geld op.
Het zou goed zijn als er een financiële prikkel voor gemeenten in de Participatiewet wordt opgenomen, die ervoor zorgt dat zij de aandacht ook op deze mensen richten.
Onlangs vertelde een burgemeester dat hij steeds meer last heeft van agressie in zijn gemeentehuis. Hij overwoog meer bewaking in te zetten en het personeel te trainen in het omgaan met agressie. In het oktobernummmer van Markant vertelt Bert Brouwer van Careander, een organisatie die mensen met een verstandelijke beperking begeleidt, hoe hij hierop reageerde met een andere oplossing: “Zet drie van onze cliënten in de hal aan het werk. Laat hen mensen welkom heten en een kopje koffie inschenken, dan geef ik jou op een briefje dat er geen geweld meer is.”
Meest klantvriendelijk
Ik vind het een goed idee. Laatst hoorde ik op de radio ook een bericht over een supermarkt waar de klanten in een onderzoek die ene medewerker met een beperking als ‘meest klantvriendelijk’ beoordeelden. Ook van zijn collega’s en zijn chef kreeg hij waardering. Als hij er een dag niet was, werd hij echt gemist. Dat zal niet zijn omdat mensen met verstandelijke beperking sneller en efficiënter werken, zij hebben een andere toegevoegde waarde in hun werkomgeving. In de mensen die ze bejegenen halen ze de zachtheid naar boven. Hun aanwezigheid werkt vaak ontwapenend.
Dat is een eigenschap die ook de samenleving in haar geheel op het moment wel kan gebruiken. In het identiteitsdebat over onderwerpen als vluchtelingen, islam en racisme (Zwarte Piet) hebben veel mensen de behoefte om op een felle manier hun standpunten te verkondigen. En social media maken het mogelijk om ongelimiteerd je gram te spuien. Een vriendelijk aangeboden kopje koffie zou best eens kunnen helpen.
Plek op de arbeidsmarkt
Helaas is het voor jongeren met een verstandelijke beperking bijna onmogelijk om een plek op de arbeidsmarkt te veroveren. Na het voortgezet speciaal onderwijs hebben zij ondersteuning nodig bij het vinden van een baan en het houden ervan. Die ondersteuning moet al starten in de laatste twee jaar van het speciaal onderwijs en de jeugdhulp, en kan worden geregeld vanuit de Wmo en de Participatiewet. Gemeenten hebben daarbij een sleutelrol, die zij soms wel oppakken, maar vaak helaas ook niet.
Uit het rapport De weg naar extra banen van de Inspectie SZW blijkt dat gemeenten weinig investeren in jongeren onder de 21 die weinig verdiencapaciteit hebben en geen of een hele lage uitkering ontvangen. Dit levert hen ook weinig geld op. Donderdag 27 oktober vergadert de Tweede Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid over dit rapport. Ik hoop dat de leden erop aandringen dat er een financiële prikkel voor gemeenten in de Participatiewet wordt opgenomen die ervoor zorgt dat zij de aandacht ook op deze mensen richten.
Milder
Zo’n prikkel, bijvoorbeeld in de vorm van resultaatfinanciering, kan ertoe leiden dat meer gemeenten zich inspannen om ook mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. Dat is niet alleen goed voor die mensen, maar ook voor de samenleving als geheel. Als mensen met een beperking meer deelnemen aan het dagelijks leven, zal de toon van het maatschappelijk debat ongetwijfeld milder worden.
Frank Bluiminck
Directeur Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland