Zo kwam Ab Klink uitgebreid aan het woord in een radioprogramma waarin Aad de Groot van DSW van mening was dat de marktwerking in de zorg zijn tijd gehad heeft. Klink – die zichzelf ziet als één van de architecten van het marktmodel in de zorg – was het daar uiteraard niet mee eens. De voormalige bestuursvoorzitter van de bij ziekenhuisbestuurders niet altijd populaire zorgverzekeraar VGZ, prees de rol van zorgverzekeraars de hemel in. Dankzij ‘ons’ systeem hebben wij het op één na beste zorgsysteem van de wereld. Australië neemt de koppositie in. Klink baseerde zich op de weinig bekende statistiek van GLOBALFUND. Deze organisatie haalt zijn gegevens uit bekende databanken en uit het lidmaatschap van aangesloten landen. Het wijzen op het falen van het zorgsysteem in de VS is het belangrijkste aandachtspunt van deze organisatie.
Nederland scoort slecht
De tweede plaats van Nederland in deze statistiek wordt behaald door een hoge score voor de parameters ’toegankelijkheid’ en ‘gelijkwaardigheid’. Met gelijkwaardigheid wordt bedoeld de toegang tot zorg voor de diverse inkomensgroepen. Op de scores ‘administratieve efficiëntie’ en ‘uitkomst van zorg’ scoort Nederland slecht. Dit laatste aspect komt overeen met het door Van der Loeff en het CBS/RIVM geregistreerde fenomeen van oversterfte, dat in Nederland oploopt ten opzichte van andere landen.
Ook ten aanzien van wachtlijsten blijkt Klink niet geheel op de hoogte. Hij stelt dat in Nederland door het marktmechanisme wachtlijsten niet meer bestaan in tegenstelling tot Duitsland. Kennelijk heeft hij geen kennisgenomen van het feit dat de wachttijden voor de helft van de behandelingen in Nederland ver worden overschreden en de zorgverzekeraars falen in de handhaving van de Treeknormen. Vandaar de vlucht van vele Nederlandse patiënten naar uitgerekend Duitsland.
De duurste kopgroep
Als percentage van het BBP lijkt de zorg van Nederland qua kosten redelijk in de pas te lopen. Echter, een veel meer zeggende vaststelling van de zorgkosten, is de berekening die uitgaat van de uitgaven aan zorg per hoofd van de bevolking. Deze uitgaven worden weergegeven op basis van de op koopkracht gestandaardiseerde euro en/of dollar. Dan blijkt dat de zorgkosten van Nederland zich in de duurste kopgroep bevindt. Kombineer je in één grafiek ‘zorgkosten’ en ‘uitkomst van zorg’, dan ontkom je niet aan het feit dat dat Nederland is afgezakt naar de middelmaat.
Eerder heb ik Klink bekritiseerd op een onjuiste interpretatie van een anonieme statistiek in het British Medical Journal. Die zou aantonen dat bijna de helft van geleverde zorg zou bestaan uit onzinnige zorg. Het betrof hier een discussie in Engeland waar alternatieve geneeskunde een belangrijk aandeel van de NHS-zorg is. Dat was medio vorige eeuw een bewuste keuze en een poging om de NHS kosten beperkt te houden. Een situatie die totaal niet van toepassing is op de Nederlandse zorg.
In Nederland hebben we een hilarisch programma gehad ‘Creatief met kurk’. Ik stel voor dat we een rubriek openen met ‘Creatief met zorgstatistieken’.