Een nepkeuze is geen keuze. Deze regering dreigt een echte keuze van patiënten, om een arts te kiezen, in te wisselen voor een nepkeuze. Patiënten kunnen straks alleen een zorgverzekeraar en niet meer een zorgverlener uitkiezen. Dat vindt het CDA een nepkeuze.
Wijzigingen
In het regeerakkoord van VVD en PvdA staat dat de restitutiepolis voor de basisverzekering wordt afgeschaft. Ook hoeven zorgverzekeraars straks niet langer een redelijke vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg (artikel 13 Zorgverzekeringswet) te leveren. Die vergoeding kan de zorgverzekeraar na de wetswijziging op nul procent zetten.
Goede zorg
Waarom stelt de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport deze twee wijzigingen voor? Tijdens de begrotingsbehandeling van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zei de minister daar het volgende over. “We moeten ervoor zorgen dat de patiënt zo min mogelijk premie betaalt voor zo goed mogelijke zorg. Daar draagt dit aan bij. De patiënt kan wel degelijk kiezen. Ik wijs er overigens op dat artikel 13 eerst wordt aangepast. (..) Verder is wettelijk vastgelegd dat die keuze ruim is. Het is niet zo dat een verzekeraar zich kan beperken tot het contracteren van twee ziekenhuizen. Momenteel zijn de naturapolissen heel breed en contracteren de zorgverzekeraars zo’n beetje alles. Dat kan ook zo blijven.”
Schrale troost
Een schrale troost. Want is deze maatregel noodzakelijk? Nee! Ten eerste is de maatregel budgetneutraal. Het levert dus niet direct geld op. Ten tweede kunnen zorgverzekeraars al selectief contracteren. De Nederlandse Zorgautoriteit geeft aan dat het selectief contracteren pas sinds 2012 echt gebeurt. Ten derde kunnen verzekeraars de prijs van restitutiepolissen ook verhogen als zij niet kostendekkend zijn. Ten vierde kunnen verzekeraars de niet-gecontracteerde zorg nu ook al voor 60 procent of minder vergoeden.
Gevolgen maatregel
Welke gevolgen heeft deze maatregel? De positieve gevolgen zijn voor de zorgverzekeraar. De negatieve gevolgen zijn voor de patiënt en de arts. Ten eerste schaft de minister de keuzevrijheid voor de patiënt feitelijk af. Dat betekent ook dat de vertrouwensrelatie met de arts niet langer heilig is. Je kiest niet langer voor een goede arts of voor een goed ziekenhuis, maar je kiest voor de zorgverzekeraar.
Ten tweede kan het gemakzucht bij zorgverzekeraars in de hand werken. Het laat meer ruimte voor zorgverzekeraars om niet op kwaliteit te contracteren. Patiënten kunnen met hun keus voor bepaalde ziekenhuizen of zorgverleners niet meer duidelijk maken dat ze daarvoor een voorkeur hebben. Het wordt namelijk pas vergoed als het ingekocht is.
Bovendien zal het mogelijk ook gevolgen voor het zorglandschap hebben. Zorgverzekeraars kunnen druk uitoefenen op individuele zorgverleners en zzp-ers om zich in grotere verbanden te organiseren om gecontracteerd te worden. Dan gaat het afschaffen van de restitutiepolis en het wijzigen van artikel 13 Zorgverzekeringswet als breekijzer dienen.
Hiermee zijn de positieve gevolgen voor zorgverzekeraars ook duidelijk. Overigens vind ik het pleiten voor Zorgverzekeraars Nederland, dat zij zich verzetten tegen het afschaffen van de restitutiepolis.
Steeds minder te kiezen
Wat blijft over? Een zorgstelsel waarin de patiënt steeds minder te zeggen en te kiezen heeft. De patiënt mag een nepkeuze maken. Deze maatregel uit het regeerakkoord lijkt geboren te zijn uit gemakzucht, en niet uit een drijfveer voor betere zorg.
Hanke Bruins Slot
Tweede Kamerlid CDA, woordvoerder curatieve zorg, leefstijl, preventie en sport