Alle betrokkenen op elk niveau klagen over het gebrek aan succesvolle vernieuwing in de zorg. Terecht. Maar de kansen op verbetering liggen voor het oprapen.
Vandaag les 1 met een praktijkvoorbeeld. Rust. Erg belangrijk voor het herstel van de patiënt in het ziekenhuis. Zo belangrijk dat je het terugvindt in alle huisregels: “Maximaal twee bezoekers tegelijk ontvangen op vaste tijden. Liggen er op een kamer meerdere personen, dan praat je op gedempte toon en houd je rekening met je kamergenoot die de drukte op de kamer belastend vindt.” Maar waarom word ik dan midden in de nacht, juist als ik net in een onwennige houding in slaap ben gevallen, wakker van dat ellendige, niet te negeren en vooral eindeloos aanhoudende alarm op het infuus. Of nog erger: waarom word ik wakker gehouden door het alarm van mijn buren?
De zuster wist het niet. Ze gaf ook aan dat ze de door de continue stroom aan gepiep de alarmsignalen op de afdeling al lang niet meer hoorde. ‘s Avonds thuis op de bank, gonsde het gepiep echter nog wel regelmatig na. Over mijn vraag waarom dat alarm dan niet geluidloos kon, was ze kort: ‘geen idee’.
Geen gespreksonderwerp
Kijk, dat maakte me nieuwsgierig: rust is belangrijk, maar wakker blijven en worden van die niet aflatende pokkeherrie was geen gespreksonderwerp onder de zusters op deze afdeling. Ik vroeg een paar dagen later een leverancier van vergelijkbare apparaten: “Kan dat alarm ook uit of worden omgeleid zodat ik er niet wakker van word?” Stilte aan de andere kant van de lijn. “Die vraag is me nog nooit gesteld. Maar technisch moeten we dat kunnen omleiden.” Wow: dus iedereen wordt er horendol van maar geen zuster, geen patiënt, geen arts hebben zich dit blijkbaar ooit afgevraagd en er iets mee gedaan?
Al snel kwam hij met drie verschillende oplossingen. Stuk voor stuk werkten ze zodanig dat de verpleging het alarm wel binnenkreeg maar de patiënt er geen last van had. Zogezegd, zo gedaan toch? Helaas. De leverancier werkte een aantal oplossingen technisch uit en besprak deze intern, waarna het al snel in de Amerikaanse bestuurskamer belandde. De conclusie luidde: “Onmogelijk. Onze hersenen kunnen geluid niet negeren. Daarom moet het alarm op deze manier blijven functioneren. Doen we het anders en overlijdt een patiënt omdat de verpleging een ander soort signaal, bijvoorbeeld licht of trilling, heeft genegeerd, dan zijn wij juridisch aansprakelijk.”
Lange adem
Toch leverde het bovenstaande wel iets op: nader onderzoek wees uit dat 80 procent van de alarmen wordt veroorzaakt door steeds dezelfde fout tijdens een bepaalde handeling. Na wat gerichte training over het gebruik nam het dagelijkse aantal alarmsignalen met meer dan 60 procent af. Innovatie in de zorg is een taai proces en vergt een lange adem. Er zijn meerdere partijen bij betrokken en dus spelen meerdere belangen. Maar mijn ervaring is bovenal dat de juiste vraag maar zelden aan de juiste mensen wordt gesteld. Laat ik in deze dan maar het voortouw nemen namens al mijn medepatiënten die tijdens een ziekenhuisopname hun rust goed kunnen gebruiken en geen genoegen nemen met de eerste bevindingen: Beste ziekenhuis, wanneer zorgen jullie er samen met de leveranciers voor dat wij wél kunnen rusten? Dat was toch zo belangrijk?
Eigenaar van De Luie Kameel Zorginnovatie- en technologie
