Het zoveelste artikel, waarin het probleem van regeldruk wordt geduid. Regels, protocollen, ingewikkelde processen, zinloze handelingen en het wantrouwen waardoor zorgmedewerkers werken in de zorg niet meer leuk vinden. Zij besteden veel tijd aan administratie in plaats van aan de cliënt, wat leidt tot het verlaten van de zorg. Dat is zorgelijk, want we hebben de zorgprofessionals hard nodig! Vilans probeert samen met de praktijk stapje voor stapje inzichten op te doen en te leren hoe regeldruk structureel verminderd kan worden.
Keer op keer blijkt dat ‘afschaffen’ of een regel aanpassen meer is dan zeggen dat het afgeschaft is. Het probleem is hardnekkig en vaak liggen er dieperliggende oorzaken aan ten grondslag waardoor de regel in stand wordt gehouden. Samen met de praktijk heeft Vilans in 2019 de boosdoeners van regeldruk in kaart gebracht en in 2020 oplossingsrichtingen ontwikkeld.
Twee manieren om regeldruk te verminderen
Vanuit die oplossingsrichtingen zien wij twee manieren om te werken aan regeldruk:
Ten eerste de huidige situatie verbeteren om de regeldruk te verminderen: bijvoorbeeld door bestaande systemen efficiënter in te richten, kennis over regelgeving te vergroten en regels te schrappen.
Er is al veel gedaan op het gebied van verbeteren. Zo zijn verschillende interventies beschikbaar om regeldruk binnen zorgorganisaties te verminderen, zoals verzameld in de aanpak ‘De OntregelBlik’. Ook zijn er mooie praktijkvoorbeelden waarbij bestaande processen efficiënter werden ingericht om regeldruk te verminderen. Zoals de koppeling tussen het ECD en een bestelplatform voor hulpmiddelen (zoals de blaaskatheter) bij zorgaanbieder Laurens, waardoor zorgmedewerkers minder administratieve lasten ervaren.
Ten tweede de e totstandkoming van onnodige regels voorkomen: door de behoeften van zorgprofessionals als uitgangspunt te nemen bij het ontwikkelen van beleid, regels en processen kan regeldruk worden voorkomen. Klinkt wellicht logisch, maar dit daadwerkelijk toepassen is zeker niet vanzelfsprekend.
Beleidsontwikkeling: stel de zorgprofessional centraal
Kortom, wij zien potentie in wat Bussemaker in het artikel noemt: ‘Je moet vanuit de zorgprofessional kijken, die meer bewegingsvrijheid geven’. Ontwikkel beleid samen mét de zorgprofessional en toets structureel of het werkbaar en nog steeds van toegevoegde waarde is voor hen en de client. Ontwerp nieuwe wet- en regelgeving, beleid en processen, die de zorgprofessional en cliënt écht ondersteunen. Niet door hen één keer te betrekken, maar door in nauwe samenwerking te ontwikkelen. Oftewel, niet redeneren vanuit het systeem, maar vanuit de professional. Het primaire proces is leidend en de informatie die daar uit voortvloeit, kan worden benut voor bijvoorbeeld verantwoording.
Ontdekken en leren met de praktijk
Er zijn in de praktijk al jarenlang initiatieven die zich hierop richten. Waarbij wordt uitgegaan van behoeften van zorgprofessionals en zij bij het ontwerpen van processen, beleid en werkwijzen centraal worden gesteld. Zodat zij hun werk goed en met plezier kunnen doen. Hoe komt het dan dat dit niet de standaard is geworden? Wat gaat hier mis?
Vilans gaat samen met zorgprofessionals, zorgaanbieders en landelijke partijen verder ontdekken en leren hoe het centraal zetten van de zorgprofessional bij beleidsontwikkeling en organisatie van de zorg de standaard kan worden.
Else Stapersma
Programmaleider Ontregel de langdurige zorg
Weer zeer interessant