Het is niet genoeg om naar Den Haag te wijzen voor betere regie. Begin met betere samenwerking, kijk verder dan lokaal chauvinisme en ontstijg de muren van de eigen instelling.
Bestuursvoorzitter Hans van de Schoot van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam trekt in het Parool aan de bel over het feit dat zijn ziekenhuis regelmatig patiënten moet wegsturen. ‘Den Haag’ moet volgens hem de regie overnemen. Het is een terecht signaal, maar de oplossing kan en moet ook elders beginnen. Laten we in de zorg eerst eens werk maken van échte regionale samenwerking.
Gloednieuw ziekenhuis dichtbij
Het OLVG moet naar eigen zeggen regelmatig patiënten overplaatsen naar elders. Ook worden maandelijks tot honderd vrouwen worden geweigerd die er willen bevallen. Het is een sprekend voorbeeld van de wijze waarop stad en regio onvoldoende in elkaar overlopen. Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen haalt kranten met het nieuws dat het de verloskamer tot Amsterdams grondgebied wil verklaren. Even dichtbij, maar dan in noordelijke richting, wordt deze week het nieuwe Zaans Medisch Centrum in gebruik genomen; Europa’s eerste lean ziekenhuis dat zich in bevallingen specialiseert en waarmee de bevallingscapaciteit in Groot-Amsterdam met bijna duizend per jaar toeneemt.
Dit voorbeeld lijkt op het berijden van een eigen stokpaardje, maar dat is het niet. Er zijn legio voorbeelden van regio’s waar samenwerking in de tweede lijn beter kan. Als we daarmee beginnen, ligt er bovendien een veel betere uitgangspositie voor de discussie met het Rijk en de zorgverzekeraars. Patiënten zullen een voorkeur blijven houden voor tweedelijns zorg, zo dicht mogelijk bij huis. Maar zij kiezen óók steeds vaker voor gespecialiseerde ingrepen waarbij de locatie geen enkele rol speelt. Instellingen kunnen met hun dagelijkse werk en met hun communicatie helpen deze keuzen beter te laten maken.
Maatschappelijke relevantie
De regiefunctie in de zorg is een landelijk issue, maar begint –en eindigt- in de regio. Hoe? Door goede afspraken te maken over het verdelen van capaciteit bij piekbelasting, door de positionering van een ziekenhuis evenzeer door maatschappelijke relevantie te laten bepalen als door gezond eigenbelang, door realistische publieksvoorlichting en vooral door het besef in de bestuurskamers en maatschappen dat de wereld groter is dan de directe omgeving.
Zeker in de Randstad is reistijd een belangrijkere factor dan fysieke afstand. In plattenlandsregio’s met kleinere ziekenhuizen speelt het vraagstuk van de positionering en de specialismen van een ziekenhuis. Laten we in alle gevallen beseffen dat gemeentegrenzen minder relevant zijn dan bereikbare zorg. Met dat besef hebben we Den Haag minder en minder snel nodig.
Bestuursvoorzitter Zaans Medisch Centrum
