Al eerder heb ik op deze plek een pleidooi gehouden om serieus na te denken over de mogelijkheden van accountable care als model om de zorg in Nederland enerzijds betaalbaar te houden en anderzijds weer de moeite waard te maken: de patiënt weer terug als middelpunt en de medewerker weer de waardering en ruimte geven die hij/zij verdient.
De pogingen hiertoe, onder andere in de door RIVM ondersteunde proeftuinen, stranden steeds op de onneembare horden in onze financiering. Goede ideeën en bedoelingen leggen het af tegen de dreiging van omzetverlies. Er lijkt nu echter een mogelijkheid te ontstaan om dit tij te keren.
Vrije prestaties
In haar brief aan de Tweede Kamer van 13 oktober jongstleden kondigt de minister aan ruimte te maken voor experimenten met zogenaamde vrije prestaties: declaraties die niet vastzitten aan één bepaalde sector maar die sector overstijgend kunnen zijn.
De minister schrijft onder andere dat een dergelijk experiment zorgvuldige invoering vraagt, waarbij transparantie voor patiënten, zorgaanbieders en verzekeraars een absolute voorwaarde is. Welnu: dit sluit zeer aan bij de kernwaarden van accountable care. In dit model namelijk, stellen de aangesloten zorgorganisaties zich zonder uitzondering transparant op en leggen onderling en gezamenlijk verantwoording af over de kwaliteit en doelmatigheid van de geleverde zorg.
Uit de brief blijkt dat de NZa het advies aan de minister geeft om na te gaan of en hoe een experiment bijdraagt aan de substitutie van zorg tussen de verschillende domeinen, waarbij onder andere keten- en uitkomstfinanciering en populatiemanagement instrumenten kunnen zijn. Zij belooft daarom de mogelijkheden en toegevoegde waarde van het financieringsschotten overstijgend experiment nader te gaan onderzoeken.
Snel van start
De minister verdient steun van zorgaanbieders, gemeenten, zorgverzekeraars en patiëntenverenigingen om dit onderzoek snel van start te laten gaan. Bij voorkeur in een aantal goed afgebakende regio’s waarin zorgaanbieders elkaar goed kennen en er duidelijk één dominante verzekeraar is.
De betrokken partijen kunnen dan huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, revalidatieartsen en medisch specialisten vragen om gezamenlijk een voorstel te doen voor een bepaalde populatie, waarna met de betrokken patiëntenverenigingen en verzekeraars de criteria worden vastgesteld waarlangs wordt bepaald of de Triple Aim (verbeterde patiëntervaring, beter aansluitende zorgketen zorg en verlaging van de kosten) behaald is.
Als deze experimenten goed uitpakken zou dit, met accountable care als uitgangspunt voor design, een belangrijke stap zijn op weg naar de revitalisering van ons zorgstelsel.
Wie durft zich te melden bij de minister?
Associate partner bij Arteria Consulting
