Als verzekerde voel je je soms als Theseus in het doolhof van de Minotaur op zoek naar de uitgang, in dit geval de juiste polis. Dat geldt helemaal voor aanvullend verzekerde zorg.
In 2016 heeft de NZa de transparantieregels voor zorgverzekeraars aangepast en sinds 1 januari 2017 moeten verzekeraars voor basisverzekeringen duidelijk communiceren of het gaat om een naturapolis, combinatiepolis (combinatie en restitutie) of restitutiepolis. Een stap in de goede richting, al zou het wel wenselijk zijn dat verzekeraars ook verplicht zouden worden een budgetpolis als zodanig of als uitgeklede naturapolis te benoemen.
Aanvullende polissen
Voor aanvullende verzekeringen geldt deze verplichting niet. Het wordt hoog tijd voor een vergelijkbare vorm van transparantie voor de aanvullend verzekerde zorg.
Als gevolg van de aanpassing door de NZa van de Regeling Informatieverstrekking weet een verzekerde met een restitutiepolis zich verzekerd van volledige vergoeding, ongeacht of hij naar een gecontracteerde zorgaanbieder gaat of niet. Alleen indien de zorgaanbieder disproportionele tarieven rekent gaat dit niet op, maar dan moet het volgens de NZa wel gaan om tarieven die bijvoorbeeld een factor 10 hoger liggen.
De verzekerde die kiest voor een restitutiepolis weet zich verzekerd van vrije artsenkeuze. Althans voor de zorg die valt onder de basisverzekering. Wat veel verzekerden niet weten, is dat dit niet altijd geldt voor de zorg onder de aanvullende verzekering. Voor aanvullende polissen geldt namelijk een ander regime.
Een verzekerde met een basisverzekering en aanvullende verzekering op restitutiebasis gaat er vanuit dat hij ook vrije artsenkeuze heeft voor zorg die valt onder de aanvullende verzekering, maar het komt in de praktijk vaak voor dat in aanvullende polissen de kosten van een ongecontracteerde aanbieder maar beperkt worden vergoed. Dus is er toch geen vrije keuze. En juist daarom was gekozen voor een restitutieverzekering. Dat is erg verwarrend en niet duidelijk, want om hier achter te komen moet je de tekst van de aanvullende polisvoorwaarden goed weten te interpreteren. Dat is een zoekplaatje. Daarom pleiten wij voor verdergaande transparantie, ook voor aanvullende polissen.
Voorstel voor meer transparantie
Een oplossing is eenvoudig te realiseren met twee simpele maatregelen:
(1) Verplicht verzekeraars – net als bij naturapolissen ook voor aanvullende polissen aan te geven of het gaat om een natura-, restitutie of combinatiepolis.
(2) Verplicht de verzekeraar bij aanvullende verzekeringen met beperkte vergoeding voor ongecontracteerde zorgaanbieders om de verzekerde die gekozen heeft voor een restitutiepolis in de basisverzekering hierover expliciet te informeren en te verifiëren of de verzekerde dan nog steeds deze polis wil afsluiten. Daarbij lijkt het wenselijk dat de verzekeraar uit zichzelf ook vergelijkbare alternatieve aanvullende polissen aandraagt die wel restitutieverzekeringen zijn of, voor zover deze er niet zijn, dat aangeeft.
Met deze eenvoudige wijziging kan veel ergernis voorkomen worden. Ook bij zorgaanbieders. Want hoe leg je een verzekerde uit dat hij voor de eerste 20 behandelingen fysiotherapie maar 75 procent vergoed krijgt omdat hij naar een ongecontracteerde aanbieder is gegaan en voor de overige behandelingen 100 procent, eenvoudigweg omdat zijn basisverzekering wel een restitutiepolis was maar zijn aanvullende verzekering niet?
De NZa heeft de Richtlijn Informatieverstrekking voor 2018 recent herzien. Daarin zijn bovengenoemde wijzigingen nog niet opgenomen. Maar de NZa kan deze wijziging alsnog doorvoeren. Het is een kleine maar zeer wenselijke stap. Anders gaat nog een jaar verloren gaan waarin verzekerden het risico lopen voor onaangename verassingen te komen staan.
Marktwerking
Overigens zijn er ook verzekeraars die het ook nu al goed doen. Veelal zijn dit labels die uitsluitend restitutiepolissen in de basisverzekering aanbieden en daardoor in hun aanvullende polissen deze systematiek ook hanteren. Op dit moment kan een verzekerde dat onderscheid evenwel niet goed maken. Het is van belang dat alle verzekeraars dat gaan doen op dezelfde transparante wijze. Want alleen bij volledige transparantie ten aanzien van de producten die verzekeraars bieden, kan een verzekerde een goede keuze maken en is er daadwerkelijk marktwerking tussen verzekeraars.