Nog steeds vind ik het moeilijker om te praten over de verslaving van mijn moeder dan over de hartaanval van mijn vader. Beiden werden uitstekend behandeld en herpakten hun leven. Waarom vertel ik over het één dan toch zo veel gemakkelijker dan over het ander?
Na zes jaar neem ik met mijn 26e blog afscheid van Skipr als blogger vanuit GGZ Nederland. Terugkijkend op die blogs is er een duidelijke trend. Stigma is een thema dat steeds terugkomt. Negen op de tien mensen met een psychische aandoening heeft last van stigma. Omdat mensen zoals ik het lastig vinden om – bijvoorbeeld – te praten over de verslaving van hun moeder.
Stigma zit het leven van mensen met een psychische aandoening in de weg. Voor driekwart van hen is het zelfs een reden om ergens mee te stoppen. Met werk, met verenigingsactiviteiten, enzovoorts. Schokkende cijfers. Werkgevers blijken alleen mensen die uit de gevangenis komen nog onaantrekkelijker te vinden als potentiële werknemer. Veelal uit onwetendheid. De oprichting van de Stichting Samen Sterk zonder Stigma en de subsidie hiervoor vanuit het landelijk akkoord ggz zie ik zelf als een van mijn grootste successen. Nu nog resultaten boeken.
Misverstanden over de ggz
Mijn eerste blog in 2013 heette veelzeggend ’10 misverstanden over de ggz en waarom ze niet kloppen’. De beeldvorming over de ggz was – en is helaas vaak nog steeds – regelmatig niet gebaseerd op de feiten. Wel is er in de afgelopen jaren veel meer openheid en interesse gekomen, getuige de vele radio- en televisie-uitzendingen waarin geprobeerd wordt de ggz in beeld te brengen. Wat je dan ziet is zelfbewustzijn en trots op wat cliënten vanuit eigen kracht doen en realiseren. Die openheid is nodig, niet om onszelf op de borst te kunnen kloppen, maar juist om mensen te laten praten over verslaving of psychische aandoeningen. Want doordat een verslaving of psychische problemen niet besproken worden, zien we ook niet de successen van de ggz. Driekwart van de behandelingen is succesvol of leidt er in ieder geval toe dat het leven herpakt kan worden, een veel hoger percentage dan in de somatiek.
In de ggz is de afgelopen jaren veel veranderd en verbeterd. De transformatie van de ggz is in volle gang. Er zijn tal van initiatieven voor ‘nieuwe ggz’. Het piept en kraakt maar het ruist en bruist ook, en niet in het minst dat beeld over de ggz en psychische aandoeningen. Veel blogs die ik schreef gingen over participatie en herstel, de relatie met de samenleving, kwetsbaarheid en over de relatie tussen zorgverleners en patiënten en hun naasten. Het werken aan herstel, zowel persoonlijk, medisch als maatschappelijk is ondertussen de norm. Daar kunnen we trots op zijn. We hebben in Nederland een hoge standaard van geestelijke gezondheidszorg. En we verbeteren die voortdurend. Maar behandelsuccessen zijn niet compleet wanneer iemand vervolgens niet meer aan werk kan komen of zich niet thuis voelt bij de sportvereniging. Hier ligt een taak voor ons allemaal.
Meedoen is winnen
‘Te Gek!?’ is de kop boven dit blog, en niet toevallig. De stichting Samen Sterk zonder Stigma organiseert namelijk het Te Gek!? Festival op zondag 25 september als afsluiting van de social run. Die dag lopen 23 teams 550 kilometer om aandacht te geven aan en te vragen voor stigma in de ggz, onder het motto ‘Meedoen is winnen’. Een gezellig én informatief evenement ter bevordering van openheid rondom psychische aandoeningen. Van 12:00 tot 20:00 uur kun je in Fort Vechten in Bunnik genieten van muziek, lekker eten en een mooi programma met vele activiteiten. Kom ook!
Het was geweldig om in en voor deze sector te mogen werken. Voor kwetsbare mensen die onze steun en inzet verdienen en medewerkers die zich daar met passie en compassie dagelijks voor inzetten.
Directeur GGZ Nederland
